Hoe leid je een digitale transformatie succesvol in goede banen? Met die vraag begon Alies van der Linden samen met collega’s uit verschillende vakgebieden aan de ontwikkeling van de keuzemodule Regisseren van een digitale transformatie bij Avans Hogeschool. Alies is docent van de deeltijdopleiding Management in de Zorg. "Digitale transformatie gaat veel verder dan de zorg."
Vanuit een gezamenlijke visie werkte Alies met haar collega's aan een programma dat studenten voorbereidt op de samenwerking en innovatiekracht die nodig zijn in een steeds digitaler wordende wereld. “Digitale transformatie raakt elk vakgebied”, zegt Alies. “Of je nu werkt in de zorg, bij de politie of in het bedrijfsleven.” De module biedt studenten een unieke kans om leiding te leren geven aan digitale veranderingen in hun eigen sector en praktijk.
Vernieuwende oplossingen
Interesse in innovatie en digitale transformatie ontwikkelde ze al in haar vorige banen in de zorg. “De zorg zoals die nu georganiseerd is, houdt op termijn geen stand. We krijgen te maken met een enorme golf aan zorgaanvragen, terwijl het personeel in de zorg alleen maar afneemt”, vertelt Alies. “Om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden, moeten we vernieuwende oplossingen vinden die minder afhankelijk zijn van mensenhanden.”
“Ik sloot me aan bij allerlei initiatieven op het gebied van innovatie in de zorg en werkte samen met collega’s aan een nieuw innovatief nachtzorgsysteem. Tijdens dat project merkte ik dat het een behoorlijke uitdaging is om een digitaal transformatietraject te managen. Enerzijds heb je te maken met een ingewikkelde zorgvraag, aan de andere kant met medewerkers die gewend zijn om op een bepaalde manier te werken en meer op zichzelf te vertrouwen dan op techniek. Dat project liep niet helemaal zoals ik wilde en vrij snel daarna startte ik bij Avans als docent.”
“En nu ben ik onderwijs aan het ontwikkelen en dat bevalt erg goed. We hebben een heel mooi curriculum voor onze studenten, maar ze missen de kennis hoe ze leiding geven aan digitale transformaties. Dat moet anders. Zo ontstond het idee voor een module speciaal daarop gericht.”
Van idee tot keuzemodule
“Mijn idee deelde ik in eerste instantie met mijn collega’s. Ze reageerden enthousiast. Ik zocht contact met de opleiding Verpleegkunde omdat zij ook een module aanboden die raakvlakken had. Omdat Avans stappen zette naar flexibilisering en keuzemodules ontstond het idee om er een keuzemodule van te maken in de bacheloropleiding.”
“Ik ben zelf ook de boeken ingedoken voor wat meer theoretische verdieping over digitale transformaties in de zorg. Daarna vormden we samen met collega’s van verschillende deeltijdopleidingen een Module Ontwikkelteam (MOT). Hierin werken we samen met collega’s van Social Work, Business IT & Management, Bedrijfskunde en Management in de Zorg. Later is ook Verpleegkunde aangesloten. Digitale transformatie gaat namelijk veel verder dan alleen de zorg; je ziet het overal terug, bijvoorbeeld bij de politie, defensie en in het bedrijfsleven. Daarom wilden we de module breed toepasbaar maken en toegankelijk voor studenten van alle opleidingen.”
Werkveld nauw betrokken
“Met het MOT trokken we erop uit om in het werkveld te toetsen of er behoefte was aan een module Regisseren van een digitale transformatie. We bezochten allerlei congressen en organisaties om er met mensen over te praten en overlegden met de Werkveldadviesraden van de verschillende opleidingen. Deze adviesraden bestaan uit deskundigen uit het werkveld. Ook gastsprekers leverden input vanuit hun eigen expertise, zoals het Amphia Ziekenhuis en Netvlies, het adviesbureau in digitale transformaties. Maar ook Michele Fumarola, programmamanager Artificial Intelligence bij Avans.”
“Een heel studiejaar werkten we als MOT samen. Maar omdat je toch vaak je ‘eigen taal’ spreekt vanuit je eigen vakgebied, leidde dat af en toe tot een Babylonische spraakverwarring. En dan moet je weer even terug naar de tekentafel. Een stap terug doen om daarna weer samen de juiste richting op te gaan. Je stuurt continu bij op basis van de input die je ophaalt. Of dat nou je collega’s van het MOT zijn, de gastsprekers, de werkveldadviesraad of studenten. De feedback van studenten was ook erg waardevol. In eerste instantie vonden zij bijvoorbeeld de leeruitkomst wat te abstract. Dankzij hun input hebben we deze concreter kunnen maken.”
Multidisciplinair samenwerken in de les
“Het multidisciplinaire karakter van de ontwikkeling van de module komt ook terug in het lesprogramma”, legt Alies uit. “Studenten van verschillende opleidingen werken in groepen van 3 aan een opdracht voor een organisatie waar ze zelf werkzaam zijn. Ze kiezen 1 van de 3 organisaties en pakken een actueel vraagstuk op. Daar bedenken ze dan een digitale oplossing voor en maken een ontwerp. Dit moet allemaal passen bij de vooraf opgestelde digitale strategie. Naast een programma van eisen denken ze ook na over ethische en veiligheidsaspecten. Ze presenteren hun idee op basis van het tv-programma Dragons’ Den aan een panel van experts.”
Digitale transformatie vraagt altijd om samenwerking tussen meerdere disciplines. “Het is nooit iets wat 1 manager of afdeling alleen kan doen,” benadrukt Alies. “Je hebt ook IT’ers en andere medewerkers nodig. Daarom is digitale transformatie bij uitstek een multidisciplinair vraagstuk. Dat is precies waarom we de module zo hebben opgezet: om studenten voor te bereiden op de samenwerking die in de praktijk onmisbaar is.”
Wil je klaar zijn voor de toekomst en een rol spelen in digitale verandering? Kies dan voor de module Regisseren in een digitale transformatie.