Nieuwe master Health by Design combineert ontwerpen met zorg en welzijn

In september 2024 gaat dit nieuwe masterprogramma van start. Een progressief en ambitieus programma waarbij studenten uitgedaagd worden om met artistieke en design methodes van onderzoek creatief leren denken en nieuwe ideeën verkennen, buiten de gebaande paden. In een tijd waar de gezondheidssector voor grote uitdagingen staat.

Myrthe Spiering is de eerste student die zich aanmeldde voor de master Health by Design, een nieuw uitstroomprofiel van de master Fine Art & Design. En Inti Mansour is de grondlegger van Health by Design. Een master waarbij studenten werken aan ontwerpend onderzoek voor positieve bijdragen in gezondheid en welzijn.

“Ik ben 21 als ik klaar ben, en ik moet waarschijnlijk nog werken tot mijn zeventigste. Ik kan beter verder leren dan al te gaan werken, dat kan ik nog jarenlang doen”, vertelt Myrthe Spiering, laatstejaarsstudent Gezondheidszorgtechnologie. “En toen kwam ik uit bij de master Health by Design. Een master die erg aansluit bij mijn interesses. Want ik wil meer richting design. En bij deze master hoef je daar niet per se een kunststudent voor te zijn. Bovendien is het met meerdere opleidingen samen en dat is natuurlijk mooi, dan leer je van elkaar. En ik wil graag meer leren over hoe je design kunt combineren met de zorg.”

Een gat in de markt

“Het thema ‘ontwerpen samen met zorg en welzijn’ is niet nieuw”, vertelt Inti, docent bij Gezondheidszorgtechnologie. “Ik geef zelf les in de minor Healthcare Innovation Design, die een vergelijkbare focus heeft als de nieuwe master. En die de stepping stone wordt voor Health by Design. Dus aandacht voor het thema was er al, maar een opleiding voor het ontwerpen en maken voor zorg en welzijn, dat bestond nog niet. Ik zag het als een gat in de markt.”

Inti pitchte het idee aan de directie van de Academie voor Welzijn, Educatie en Gezondheid (AWEG), kwam in contact met Myrte Thoolen, projectleider van het GET-lab en onderzoeker bij het Centre of Expertise Perspectief in Gezondheid. En vervolgens met Michel Witter, jarenlang docent bij Communication and Multimedia Design en als onderzoeker betrokken bij het lectoraat Situated Art & Design (Caradt). Zowel Myrte als Michel zagen zoveel raakvlakken bij het idee van een master Health by Design, dat ze zich bij Inti aansloten. En zo bundelden ze hun krachten om deze opleiding samen te ontwikkelen.  

Toegepast onderzoek

Health by Design is niet alleen een nieuwe master in Nederland, maar met het ontwikkelen van masters richt Avans zich ook op toegepast onderzoek. Dat past bij de ontwikkeling van Avans als kennisinstituut: University of Applied Science. En bij een leven lang ontwikkelen. “Want ondanks dat de grootste groep studenten ervoor kiest om na hun Avansopleiding te gaan werken, is er ook een groep studenten die graag doorstudeert”, aldus Inti. “En daarin moeten we ook faciliterend zijn.”
“Het zijn zeker studenten die jong aan hun bachelor beginnen, die willen doorstuderen. Vaak omdat ze zich nog te jong voelen om al te gaan werken”, voegt ze toe.

Michel: “Er is nog veel te ontdekken. De wereld verandert in hoog tempo en daar moeten we op inspelen. Avans heeft ervaring met masteronderwijs, maar heel erg in de niche van de kunsten. In dit uitstroomprofiel richten we ons op de kruisbestuiving van kunst met domeinen die niet direct voor de hand liggen; maatschappelijke vraagstukken in het domein van zorg en welzijn. Ik denk dat die 2 werelden elkaar kunnen versterken.” Myrte voegt toe: “De zorg staat erg onder druk, en er zijn enorm grote vraagstukken in zorg en welzijn die een ander perspectief nodig hebben om zorg en welzijn toekomstbestendig te maken. En daar hebben we elkaar allemaal voor nodig in een transdisciplinaire samenwerking. Een samenwerking tussen bijvoorbeeld domeinen als de gezondheidszorg, technologie en ICT en de kunstensector.”   

Transdisciplinaire samenwerking

Myrte: “In Health by Design kiezen we voor transdisciplinaire samenwerking in co-creatie met de praktijk, het onderwijs en onderzoek. Een omgeving waarin zorgstudenten, techstudenten, kunststudenten en ontwerpers met elkaar gaan samenwerken en leren van elkaars vakgebieden. Ze gaan over de grenzen van hun eigen vakgebied heen oplossingen bedenken voor maatschappelijke vraagstukken in zorg en welzijn. Belangrijk is dat studenten beseffen dat ze niet vanuit 1 discipline het antwoord kunnen vinden, maar in samenspel met andere disciplines. Wij leren ze dat in de master om met die verschillende studentachtergronden samen te werken in de praktijk. Met mensen uit het werkveld.”

Samenwerken met de eindgebruiker

Myrte: “Bij het werkveld denken we vaak aan samenwerken met organisaties, professionals uit het werkveld en dat studenten daar projecten mee doen. Maar ik wil benadrukken dat het zeker ook gaat om cliënten, patiënten, mantelzorgers en zorgprofessionals. Het gaat erom welk vraagstuk er ligt en wie de belanghebbenden zijn. En daar gaan de studenten dan mee samenwerken. Dus je ontwerpt niet voor de doelgroep, maar met de doelgroep. Samen doen ze ontwerpend onderzoek.”

Project in praktijk

“We hebben onze netwerken die we inzetten om vanuit de praktijk opdrachten binnen te halen en gezamenlijk in co-creatie aan opdrachten te werken”, vertelt Inti. “Vanaf dag 1 staat alles in het teken van co-creatie. We willen geen werkstukken zien die niet gekoppeld zijn aan de praktijk. Dus geen fictieve vraagstukken. Het gaat om echte opdrachten, hoe klein ook, die bijdragen aan de samenleving.”

Myrte: “Denk bijvoorbeeld aan een opdracht passend bij de vergrijzende samenleving: Hoe kunnen kwetsbare ouderen, bijvoorbeeld mensen met dementie, langer zelfstandig thuis blijven wonen? Kan AI of een andere slimme technologie een bijdrage leveren aan dit vraagstuk en hoe dan? Belangrijk hierbij is dat dit soort slimme toepassingen samen met mensen met dementie ontworpen worden. Deze toepassingen gaan we uiteindelijk in een fysiek huis demonstreren en implementeren.

“Een heel ander vraagstuk is het bevorderen van een gezonde leefstijl voor Bredanaars. Wat is daarvoor nodig en hoe kunnen we preventief bijdragen aan een gezonde stad, een gezond Breda. Dit is een opdracht die studenten samen kunnen oppakken met de gemeente Breda, GGD, Amphia Ziekenhuis en Brabantse Delta.”

Ook studenten zelf kunnen vraagstukken inbrengen uit de praktijk, gedreven door eigen ervaring en visie. Bijvoorbeeld het onderzoeksvoorstel van student Myrthe Spiering om de impact van epilepsie in het leven van een individu en de omgeving zichtbaar te maken.

De ontwerper in spe

Michel: “Om deel te nemen aan deze master hoeven studenten geen ontwerpers te zijn. Belangrijk is dat een student geïnteresseerd is in ontwerpen, een creatieve mindset heeft en bereid is diens grenzen te verleggen. Vaardigheden in co-design leren we ze wel.”
Myrte: “Wat je steeds meer ziet in het basisonderwijs is dat er in toenemende mate meer nadruk ligt op maakonderwijs. Als je verder kijkt naar de toekomst, dan schuilt er al een maker in iedereen omdat we al vroeg geleerd hebben om vaardigheden op het gebied van maken en technologie ons eigen te maken. Maar zover zijn we nu nog niet.”

 

Ook interesse in de master Health by Design?

Lees meer over het master uitstroomprofiel Health by Design
Neem contact op via [email protected]