Hoe kunnen leerlingen en studenten zelfstandig de controle over hun leerprocessen nemen? En hoe moet het onderwijs hiervoor worden ingericht? Daarover gingen docenten en studenten van de Pabo-opleiding, ook wel opleiding Leraar Basisonderwijs genoemd, van Avans Hogeschool in gesprek met leerkrachten van Daltonschool De Vindplaats uit Schijf. Ze deelden ervaringen over het thema zelfregulatie, bespraken nieuwe onderwijsprogramma’s en gingen samen aan de slag.
Het is niet voor niets dat De Vindplaats is aangehaakt bij het thema zelfregulatie. Directeur Benita Hereijgers legt uit waarom ze Avans graag wilde ontvangen. “Wij zijn een Daltonschool. Dat betekent dat in ons onderwijs de nadruk ligt op keuzevrijheid en de ontwikkeling van zelfstandig denken en handelen. Toen we hoorden dat Avans voor co-creatie een school zocht die vooropliep in zelfregulerend leren, hebben we meteen contact gezocht en deze studiedag mogelijk gemaakt.”
Mooie gesprekken
De studiedag begon met 3 presentaties van Pabodocenten en -studenten. Ze vertelden in hoeverre de opleiding al aandacht besteedt aan zelfregulerende vaardigheden. Ook de leerkrachten van De Vindplaats deden hun verhaal. Hieruit ontstonden mooie gesprekken, waarin onderling begrip en het besef van een gezamenlijke verantwoordelijkheid de boventoon voerde.
“We gaan verschillende onderwijshervormingen tegemoet. Wij willen dat onze studenten meer zelfregulerend aan de slag gaan. Tegelijkertijd moeten zij dat ook leren aan de basisschoolleerlingen die ze les gaan geven”, vertelt Pabodocent Lydia de Jong. “Daarom is het delen van elkaars kennis en ervaringen enorm belangrijk. En wilden we tijdens de studiedag iedereen koppelen: onze studenten, onze docenten, leerkrachten van de basisschool en medewerkers van het lectoraat Brein en Leren van Avans voor het theoretisch kader. Er werd volledig open gesproken, dat was ontzettend mooi om te zien.”
Brainstormen over nieuwe modules
Het bespreken van nieuwe curricula waarin zelfregulering een grote rol speelt, was een belangrijk onderdeel van de dag. Om hier meer verdieping aan te geven, waren Lottie Raaijmakers en Milou van Harsel van het lectoraat Brein en Leren aanwezig. Zij vertelden over het functioneren van het brein en wat je kan en mag verwachten van iemand die nog in ontwikkeling is. “Met deze kennis konden we beter met elkaar in gesprek gaan en brainstormen over nieuwe modules en leeruitkomsten”, aldus projectleider Mark Neefs.
Mark vervolgt: “Het was heel waardevol om hier écht in de praktijk, samen met De Vindplaats, over te sparren. We hebben binnen de Pabo-opleiding wel ervaring uit het werkveld, maar door het werkveld echt onderdeel te maken van het curriculum, sluit het onderwijs uiteindelijk beter aan. Zo hebben we gesproken over het belang van reflecterend vermogen bij leerlingen en studenten. We verwachten dat ze zelfregulerend gaan werken, maar dan moeten wij hen wel de handvatten aanreiken om goed te kunnen reflecteren."
Belang van samenwerking
Bij elke module die binnen de Pabo-opleiding ontwikkeld wordt, zijn 4 leerkrachten uit het basisonderwijs betrokken. Ondanks de grote personeelstekorten maken zij hier tijd voor vrij, iets waar Mark ontzettend dankbaar voor is. “Het benadrukt dat iedereen het belang van dit soort samenwerking inziet. Wij willen als hbo-opleiding studenten opleiden die bekwaam en duurzaam inzetbaar zijn in het basisonderwijs. En de basisscholen hebben deze studenten nodig om hun leerlingen les te geven. Beide partijen halen er dus iets uit.”
Kracht van het netwerk
Beide partijen vonden het een geslaagde dag, waaruit vervolgstappen genomen kunnen worden. Benita: “We hebben vanuit De Vindplaats adviezen kunnen meegeven aan de commissie van de opleiding, die er nu mee aan de slag gaat. Ik heb er vertrouwen in dat daar echt iets van op papier gaat komen. En dat de studenten die nu aan de opleiding gaan beginnen daar serieus wat aan gaan hebben.”
Mark: “Vanuit Avans willen we ons met Ambitie 2025 nog meer richten op co-creatie. Dat willen wij als Pabo ook. De belangrijkste uitdaging is om alle regionale scholen en besturen aan te laten haken bij onze ambitie. Daar blijven we ons voor inzetten. Nu hebben we het met De Vindplaats over zelfregulatie gehad, maar over een kwartaal of halfjaar kunnen we dit op een andere plek, met een andere school en over een ander belangrijk thema doen. Zo halen we de kracht van ons netwerk naar boven.”
Daltonschool De Vindplaats is onderdeel van de Borgesiusstichting en aangesloten bij het Partnerschap Samen Opleiden regio West-Brabant. Ook Avans is hierbij aangesloten. Het partnerschap heeft de gedeelde ambitie om door middel van een duurzame samenwerking de kwaliteit en de aantrekkelijkheid van het leraarschap en het onderwijs in de regio te versterken en door te ontwikkelen. Lees meer hierover in het online magazine.