Samen met partnerorganisaties en het onderwijs werken aan perspectief in gezondheid
De zorg zelf gezond houden en de balans bewaken tussen mens, dier en ecosysteem. Zomaar 2 onderzoekslijnen waar Centre of Expertise (CoE) Perspectief in Gezondheid dagelijks aan werkt. Anderhalf jaar na de start is het op donderdag 7 maart tijd voor het eerste congres van het CoE. Directeur Meralda Slager: “We willen perspectief in gezondheid waarmaken.”
CoE Perspectief in Gezondheid is 1 van de 6 onderzoekseenheden van Avans, waarmee we serieuze stappen zetten naar een kennisinstelling. Het CoE is een publiek private samenwerking, wat betekent dat het samen met kennisinstellingen, bedrijven en overheden impact wil maken door praktijkgericht onderwijs en onderzoek. Meralda licht het belang toe: “Bij CoE Perspectief in Gezondheid draait het erom dat je alles wat je aan gezondheid doet, samen doet terwijl je er middenin staat. Dat is zó belangrijk. Je kijkt niet vanuit een helikopterview, want dan sta je er niet in en tussen.”
Van varkensboer tot welzijnsorganisaties
De vraagstukken waar Perspectief in Gezondheid aan werkt zijn divers. Meralda: “Bij ons CoE gaat het om vragen die er toe doen. Opgeworpen door zowel zorgprofessionals als ervaringsdeskundigen vanuit ziekte. Welke maatschappelijke opgaven zijn er en hoe kunnen we samen aan die vraagstukken werken? De vragen die binnenkomen lopen van biomedisch – bijvoorbeeld varkensboeren helpen hun bedrijf zo in te richten dat er minder infecties zijn – tot welzijnsorganisaties helpen nadenken over arbeidsproblematiek.”
De grootste uitdaging voor het CoE Perspectief in Gezondheid omschrijft Meralda bondig. “Om samen met partnerorganisaties en het onderwijs te werken aan maatschappelijke vraagstukken. Het is belangrijk om naar buiten te blijven kijken en met elkaar op zoek te gaan naar de vraag en wat dat betekent voor onze samenwerking.”
3 soorten kennis
Thema’s die relevant zijn voor patiënten, cliënten of familie zijn voor onderzoekers niet altijd duidelijk. Meralda: “Dat komt omdat deze onbesproken blijven, onzichtbaar zijn óf omdat het perspectief van de zieke niet opgehaald of meegenomen wordt. Ook ervaringen van (zorg)professionals blijven vaak onderbelicht. Daarom gaan wij in praktijkgericht onderzoek samen de dialoog aan.” Momenteel zijn er 7 lectoraten bij het CoE. “In al onze lectoraten werken we samen vanuit de vraag van de mensen. In ons onderzoek benutten we 3 soorten kennis: ervaringskennis, professionele kennis en wetenschappelijke kennis. Zo werken we aan gezamenlijk inzicht en een mogelijke oplossing of bijdrage aan vraagstukken.”
Bij de lectoraten is veel expertise over methodes voor het ophalen van deze kennis. “Met deze methodes haal je het perspectief op bij mensen die veel potentiële kennis hebben. Wat ga je er vervolgens mee doen? Wat kun je ervan leren? En wat zegt dat dan? Als een politicus niet direct een krachtig antwoord heeft, dan wordt dat gezien als zwak bestuur. Maar soms is het goed om niet te weten, niets te doen, alleen te luisteren. Dit geeft ruimte om anderen te horen.” Ze geeft een voorbeeld van een perspectief bij een onderzoek naar brandwonden. Daarbij werd jeuk door de onderzoekers niet gezien als een belangrijk probleem. “Wetenschappers en artsen noemden het niet eens. Tot mensen met brandwonden zelf aangaven dat ze het meeste last hadden van jeuk.” Ze glimlacht. “Wij vinden het belangrijk om mensen zelf te betrekken bij onderzoek, vandaar bijvoorbeeld ons lectoraat Citizen Engaged Science.”
Verbinding onderwijs en onderzoek
Zelf hecht Meralda veel belang aan onderzoek in het hbo-onderwijs. Ze heeft 30 jaar ervaring in onderzoek, onderwijs en als bestuurder. “We zoeken naar strategische samenwerkingen voor langere tijd en denken na over welke maatschappelijke opgaven je met elkaar te doen hebt. In onderzoek en onderwijs werken we vaak aan dezelfde opgaven. Niet vanuit silo’s denken, maar samen. Ik geloof in netwerken en in contact.” Haar collega’s beschrijven Meralda als innovatief, een stappenzetter en geen klassieke manager. “Ik hoef niet altijd de oplossing te geven. Open eindjes mogen. We hebben elkaar nodig om die in te vullen en dat is krachtig.”
Binnen het CoE werken lectoren samen met docenten en onderzoekers in een kenniskring. Bij voorkeur staan deze deelnemers met 1 been in het onderwijs en met 1 been in het onderzoek. Meralda: “Het ontwikkelen van kennisprogramma’s in deze kenniskringen is van groot belang. In deze programma’s komen onderwijs en werkveld samen.”
Jaarcongres op donderdag 7 maart
En dan is het na anderhalf jaar tijd voor het eerste jaarcongres: Perspectief in Gezondheid (waar)maken. Meralda omschrijft: “We hebben mooie sprekers en workshops waarin het onderwerp ‘perspectief’ terugkomt vanuit de lectoraten. We voeren de dialoog en gaan mensen actief meenemen hoe je dat perspectief ophaalt. Het is belangrijk om zelf te ervaren wat mensen belangrijk vinden en daar zijn methodes voor. De lectoren en onderzoekers willen tijdens het congres laten zien hoe je dat dan doet.” Meralda geeft aan dat iedereen welkom is, wetenschappers, mensen met ervaringskennis, professionals én medewerkers.
Aanmelden voor het jaarcongres
Tot slot: wat is Meralda’s perspectief op gezondheid? “Dat gezondheid overal invloed op heeft en dat het heel belangrijk is om de context te begrijpen waarin mensen leven. Daar moeten we oog voor hebben en dat moeten we ook ophalen. Zo dragen we via onderzoek en onderwijs bij aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen in hun eigen omgeving.”