Het lectoraat Leerkracht onderzocht op welke manier Communities of Practice voor leraren een kansrijke werkwijze zijn om zich professioneel te ontwikkelen.
Een Community of Practice (CoP) is al langer een gangbare samenwerkingsvorm waarin wordt gewerkt aan onderwijsverbetering. Het lectoraat Leerkracht onderzocht op welke manier deze CoP’s voor leraren een kansrijke werkwijze zijn om zich professioneel te ontwikkelen. Dit als basis voor verdere onderwijsontwikkeling.
Voor onderwijsontwikkeling is het van belang dat leerkrachten een actieve rol spelen en dat ze samenwerken aan de realisatie van nieuwe ontwikkelingen. Dat kan bijvoorbeeld in een Community of Practice, waar vakgenoten bij elkaar komen om best practices met elkaar uit te wisselen. Op basisschool John F. Kennedy in Breda ontwikkelden enkele leerkrachten zo’n community. Hun doel: het werken aan hun eigen professionele ontwikkeling en daarmee ook aan onderwijsvernieuwing.
Marlies Bax onderzocht voor het lectoraat Leerkracht hoe de CoP op de Bredase basisschool zich ontwikkelde. Welke factoren speelden een rol bij het werken in een CoP om zo onderwijsvernieuwing vorm te geven? Hoe ontwikkelde de CoP zich met in het achterhoofd de 3 kenmerken: wederzijdse verbondenheid, gedeeld omgangsrepertoire en gezamenlijke onderneming? Wat werd zichtbaar in het gedrag van de deelnemers? Hoe hebben zij hun professionele ontwikkeling ervaren en wat beschouwden ze als bevorderende en belemmerende factoren?
Motivatie en enthousiasme
Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat een CoP de professionele ontwikkeling van leerkrachten lijkt te ondersteunen. Deelnemers benoemen concrete positieve factoren als het uitwisselen van ervaringen en het praten over en delen van documenten. Dat resulteert in meer aandacht voor het ontwikkelen van groepsdoelen en zorgt mogelijk ook voor een eenduidiger perspectief. De leerkrachten gaven aan dat samen met een onderwerp bezig zijn, zorgt voor meer motivatie en enthousiasme. Aanbevelingen uit dit onderzoek: zorg voor meer kennis over CoP en professionele leergemeenschappen om het belang van een goed werkende CoP helder te krijgen. Op die manier krijgt professionele ontwikkeling meer prioriteit en daarmee de ontwikkeling van het onderwijs op school.
Meer weten over het onderzoek en Communities of Practice? Mail naar [email protected].
Bax, M., (2017). Samen in beweging. De Community of Practice als werkwijze om tot professionele ontwikkeling te komen. INOS Breda & Pabo Avans Hogeschool, Lectoraat Leerkracht, Breda.