, door 

Lectoraat Cor Beyers helpt ondernemers: 'Innovatie voorwaarde voor toekomstbestendigheid'

Na een carrière van 20 jaar in de chemische industrie keek Cor Beyers kritisch in de spiegel: blijf ik in mijn commerciële bubbel of ga ik mijn ervaring inzetten voor een betere wereld? Hij besloot zijn hart te volgen en is nu ruim een jaar lector bij Avans Hogeschool, waar hij ondernemers helpt om een duurzamere koers te varen. “Wij adviseren het mkb, altijd met het doel om een collectief voordeel te creëren.” Op 22 januari hield Cor zijn lectorale rede.

Foto's: Beeldveld / Wilfried Scholtes

Je lectoraat Nieuw Ondernemerschap is 1 van de 6 lectoraten van het Centre of Expertise Brede Welvaart & Nieuw Ondernemerschap (CoE BWNO), dat zich inzet voor een duurzame toekomst voor iedereen. Welke rol speelt het lectoraat Nieuw Ondernemerschap daarin?

Cor: “4 van de lectoraten vallen binnen het economische domein: Ondenkbare Marketing, Economie als Gemeengoed, Impactvolle Waardeketens en Duurzame Finance & Accounting. Nieuw Ondernemerschap vormt de brug naar ondernemers die willen bijdragen aan transities in deze domeinen. Onze unieke focus ligt op organisatorische transformatie: leiderschap, eigenaarschap van je handelen en innovatie. Deze pijlers zijn essentieel voor bedrijven om duurzaam te opereren.”

“Samen met de andere lectoraten ondersteunen wij bedrijven in hun transitie. Door onze samenwerking ontstaat een geïntegreerde aanpak die bedrijven helpt stappen te zetten richting een inclusieve, circulaire economie.”

Lees verder onder de video

Enkele jaren geleden maakte je de overstap naar het hoger onderwijs, na een lange carrière in de chemische industrie. Waarom?

“Ik begon mijn carrière als leraar in Zuid-Afrika. Mijn promotietraject bracht me in het bedrijfsleven, waar ik jarenlang werkte in de chemische industrie. Toch miste ik daar de maatschappelijke impact die ik als leraar ervoer. Ik vroeg mezelf af: draag ik echt bij aan de juiste zaken?”

“Toen kreeg ik de kans om aan de Haagse Hogeschool te werken als docent en programmamanager bij het MBA-programma. Dit gaf me opnieuw de mogelijkheid om een positieve impact te maken. Op studenten en indirect ook op de maatschappij.”

Sinds 2023 ben je ook lector Nieuw Ondernemerschap bij Avans. Wat sprak je aan in die rol?

“Tijdens mijn tijd in het bedrijfsleven leerde ik dat innovatie en ondernemerschap onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Innovatie is niet vrijblijvend; het is een voorwaarde voor toekomstbestendigheid. De rol bij Avans geeft me de kans om innovatie centraal te stellen in onderzoek en praktijk.”

“Bovendien ben ik van nature een onderzoeker – dat ontdekte ik tijdens mijn promotietraject. Bij Avans kan ik deze passie combineren met de mogelijkheid om een team te leiden en praktijkgericht onderzoek te doen dat direct bijdraagt aan maatschappelijke transities.”

Je hebt een uitgebreid cv en was actief in verschillende landen en diverse sectoren. Hoe helpt dat jou als lector? En vooral: hoe helpt dat de bedrijven die jullie ondersteunen?

“Mijn ervaring heeft me geleerd dat echte innovatie plaatsvindt op het snijvlak van disciplines. Ondernemers adviseer ik: blijf niet op je eigen eiland. Zoek samenwerkingen met andere bedrijven, regio’s en kennisinstellingen. Dat is cruciaal voor vernieuwende oplossingen.”

“Daarnaast realiseerde ik me dat innovatie niet zonder structuur kan. Vaak wordt innovatie gezien als vrij denken, maar een solide structuur is essentieel. Kijk naar Duitse bedrijven: hun gestructureerde aanpak levert veel patenten op. Wij helpen bedrijven door processen te analyseren en verbeterpunten te identificeren. Binnen duidelijke kaders creëren we ruimte voor experimenten en bevorderen we een cultuur van innovatie, waarbij kleine veranderingen vaak een grote impact hebben.”

Het woord is al een paar keer gevallen: innovatie. Is dat de manier om de wereld te redden?

“Innovatie is onmisbaar, maar geen geneesmiddel tegen alle kwalen. Zonder een drastische vermindering van consumptie en een circulaire economie blijven we grondstoffen uitputten. Maar zelfs met minder consumptie zullen grondstoffen opraken. Innovatie stelt ons in staat om efficiënter gebruik te maken van schaarse middelen en alternatieve oplossingen te ontwikkelen.”

“Neem bijvoorbeeld kernfusie: dit kan een gamechanger zijn in energievoorziening, maar vereist innovatie. Het gaat om het heruitvinden van onze benadering van productie en consumptie, zodat we economische, ecologische en sociale doelen in balans brengen.”

Hoe helpen jullie bedrijven met die innovatie?

“Praktijkgericht onderzoek is onze kern. Samen met bedrijven pakken we concrete vraagstukken aan, zoals energieverbruik, businessmodellen en organisatiecultuur. Elk bedrijf bevindt zich op een ander niveau van innovatievolwassenheid. Wij beginnen met een analyse van hun huidige situatie. Op basis hiervan ontwikkelen we samen een strategie: willen ze een zwak punt aanpakken of een sterke positie verder uitbouwen? Dit helpt bedrijven om hun prioriteiten te bepalen en gericht te werken aan verbetering.”

“Wij creëren experimenteerruimte, zoals Alexander Osterwalder aanbeveelt. Hij is een autoriteit op het gebied van businessmodelinnovatie. Net als in de chemische industrie begin je met testen in een lab, voer je pilots uit en schaal je op. Zo helpen wij bedrijven bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen of het creëren van draagvlak voor duurzaamheid binnen hun organisatie.”

Dus in dat opzicht kunnen we veel leren van de chemische industrie?

“Absoluut. Innovatie en structuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, en dat wordt duidelijk zichtbaar in de chemische industrie. Tegelijkertijd laat deze industrie zien hoe complex systeemveranderingen kunnen zijn. Hoewel plastic vaak bekritiseerd wordt, speelt het een essentiële rol in het verlengen van de houdbaarheid van voedsel en het verminderen van verspilling. Dit laat zien dat technologische oplossingen vaak genuanceerder en complexer zijn dan ze op het eerste gezicht lijken, met zowel voordelen als uitdagingen.”

Wat voor bedrijven helpen jullie?

“Ons werk richt zich voornamelijk op het mkb. Net als het Fraunhofer Institute in Duitsland geloven wij dat multinationals doorgaans over voldoende middelen beschikken voor eigen onderzoek. Wij richten ons daarom op kleinere bedrijven die impact willen maken, maar niet altijd weten hoe ze dit moeten aanpakken. In ruil daarvoor delen we onze inzichten om ook andere bedrijven verder te helpen.”

“Een voorbeeld: een productiebedrijf schakelde onze hulp in bij de transitie naar regeneratief ondernemen. Dat wil zeggen: de overstap naar een nieuw, duurzaam businessmodel. Het bedrijf had te maken met allerlei systemische obstakels, zoals weerstand in de organisatie. Die obstakels hebben we aangepakt met onze methodologie. We stemden het leiderschap, de cultuur en bedrijfsvoering af op de regeneratieve doelen. Met workshops en andere hulpmiddelen verbeterden we stakeholdermanagement en netwerkontwikkeling. Het resultaat was dat de meeste medewerkers zich gingen scharen achter de duurzaamheidsmissie én dat het netwerk in de circulaire economie groeide.”

Hoe leggen jullie de verbinding met het onderwijs?

“We ontwikkelen cross-sectorale masters zoals Data Driven Business en Duurzaamheidstransities, waarin studenten van diverse opleidingen samenwerken. Studenten brengen onderzoekservaring mee, wat ons helpt onderzoek te versnellen. Tegelijkertijd verrijken wij hun leerproces met onze expertise. Daarnaast zijn we opdrachtgever voor bachelorprojecten en gebruiken docent-onderzoekers hun resultaten om het onderwijs te verbeteren.”

In je lectorale rede refereerde je aan de film The Matrix. Waarom?

“De film draait om het besef dat je leven wordt gedicteerd door externe krachten. Dit roept de vraag op: blijf ik in mijn bubbel of kies ik voor de realiteit? Zelf koos ik voor een nieuwe weg, weg van een industriële omgeving waar ik vaak greenwashing zag. Dit benadruk ik ook in gesprekken met ondernemers: elke stap naar een betere maatschappij telt.”

Bedrijven hebben vaak een andere focus.

“Dat is begrijpelijk, maar wij geloven dat winstgevendheid niet ten koste mag gaan van ecologische en sociale verantwoordelijkheid. We pleiten voor een gebalanceerde focus: bedrijven kunnen juist toekomstbestendig zijn door duurzame en sociale doelen te integreren.”

Tot slot: heb je vertrouwen in jullie missie?

“Ik geloof in de intenties van ondernemers, maar ze missen vaak de kennis en tools om te beginnen. Daarom onderzoeken we nu met de gemeente Breda hoe we bedrijven kunnen identificeren die willen veranderen. Innovatie blijft maatwerk, en onze uitdaging is om impact te maken op grote schaal. Maar als we een netwerk van gelijkgestemde ondernemers creëren, ontstaat een cultuurverandering. Dat is ons ultieme doel."

Brede Welvaart & Nieuw Ondernemerschap is een belangrijk thema voor Avans. Hoe handelen we binnen de draagkracht van de aarde, op een manier waarop mensen in hun basisbehoeften kunnen voorzien en het andere leven op aarde in balans blijft? Om die vraag te beantwoorden, doen we praktijkgericht onderzoek dat we verbinden met onderwijs en het werkveld. Door onze kennis te delen, stellen we professionals in staat om het verschil te maken.