Voor hbo-studenten is het belangrijk dat ze tijdens hun zelfstudie effectieve leerstrategieën gebruiken. In dit project bekijken we hoe we dat kunnen bevorderen.
In het hbo besteden studenten een groot deel van hun tijd aan zelfstudie, dat wil zeggen aan zelfstandig studeren zonder begeleiding van een docent. Dit houdt in dat studenten zichzelf moeten kunnen motiveren, dat ze kunnen plannen, monitoren en reflecteren en dat ze de juiste leerstrategieën bij een taak moeten kunnen kiezen.
Uit onderzoek blijkt echter dat studenten tijdens hun zelfstudie vaak niet zo goed weten welke leerstrategieën ze het beste kunnen gebruiken. Dit is een probleem omdat hun leerprestaties daaronder lijden.
Effectiefste leerstrategieën en motivatie
Een belangrijke vraag is daarom wat je in het onderwijs zou kunnen doen om ervoor te zorgen dat studenten tijdens hun zelfstudie de effectiefste leerstrategieën gebruiken. Deze vraag staat centraal in het langjarige project dat Marloes Broeren in het kader van haar promotieonderzoek uitvoert. De belangrijkste inzichten die dit onderzoek tot nu toe hebben opgeleverd:
- Instructies kunnen studenten helpen bij het gebruiken van effectieve strategieën; ook zorgen instructies ervoor dat studenten een strategie als jezelf testen tijdens het leren meer gaan gebruiken dan zonder instructies. Belangrijk is dat deze instructies uitleggen wat jezelf testen inhoudt, hoe het werkt en waarom het nuttig is.
- Onderzoek laat zien dat studenten vaak een uitgebreide combinatie gebruiken van leerstrategieën: ze lezen, vatten samen, testen zichzelf en leggen dingen uit in eigen woorden. Dit inzicht is uniek omdat het een stuk positiever en realistischer beeld schetst van het strategiegebruik van studenten dan de huidige literatuur.
- Motivatie voor het gebruiken van effectieve leerstrategieën hangt nauw samen met hoe nuttig deze worden ervaren door studenten. Ook speelt de inhoud van het vak een rol: wordt het vak als interessant ervaren, dan leren studenten actiever.
- De ondersteuning voor het meer gebruiken van effectieve leerstrategieën zit ‘m in praktische zaken zoals oefentoetsen, maar ook in de begeleiding van medestudenten en docenten en samen actiever leren.
Ook betrokken bij dit onderzoek zijn:
- Prof. dr. Lidia Arends, bijzonder hoogleraar Methoden en Technieken van Sociaalwetenschappelijk Onderzoek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
- Prof. dr. Guus Smeets, bijzonder hoogleraar Psychologisch Onderwijs aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Publicaties
Over het onderzoek zijn publicaties opgenomen in de HBO Kennisbank.