Dit onderzoeksproject is gericht op het doorontwikkelen van ‘in de school opleiden’, met speciale aandacht voor het werkplekcurriculum.
De start van dit project was een vooronderzoek. Tijdens dit vooronderzoek onderzocht Marieke Schuurmans als onderzoeker van het Lectoraat Leerkracht, de behoefte(n) van mentoren en schoolopleiders om het Samen Opleiden een boost te geven binnen de opleiding tot Leraar Basisonderwijs in Breda. Ook onderzocht ze de mogelijkheden voor doorgroei en versterking van het leren op de werkplek. Uit het onderzoek bleek dat zij het werkplek-leren graag een boost willen geven en dat zij verder willen bouwen aan de basis die er al ligt.
Pilot
Naar aanleiding van dit vooronderzoek werd met schoolopleiders van 2 keurmerk opleidingsscholen van de Lowys Porquinstichting, 2 instituutsopleiders van Pabo Avans Hogeschool en 2 leerteams, bestaande uit derdejaarsstudenten, een pilot ontwikkeld en uitgevoerd. Voor deze pilot werd een ontwikkelteam gevormd, bestaande uit studenten, schoolopleiders en instituutsopleiders onder begeleiding van Marieke als onderzoeker en Miranda Timmermans als lector. Zij gingen met elkaar aan de slag om de beroepstaak Passend Onderwijs in te vullen vanuit ‘affordance’ van zowel de Pabo als de werkplek. Nadrukkelijker dan voorheen werden hierbij de kwaliteiten van de leerkrachten en de leermogelijkheden die op de scholen aanwezig zijn gebruikt. Dit leverde als inzicht op dat samenhang nodig is tussen de eisen van de opleiding, de mogelijkheden van de school en de leerbehoeften van de studenten, met andere woorden: samenhang in het curriculum.
Marieke onderzocht, met onder andere het curriculaire spinnenweb van Van Den Akker (2003) als blauwdruk, welke ontwerpprincipes ondersteunend werken bij het ontwikkelen van een gezamenlijk curriculum.
Schuurmans, M., (2018). Vooronderzoek. Pilot In de school opleiden. Lowys Porquinstichting & Pabo Avans Hogeschool, Lectoraat Leerkracht, Breda (interne rapportage).
Tool Samen Ontwikkelen, Samen Opleiden in de driehoek
Op basis van de resultaten en inzichten uit bovengenoemde pilot ontwikkelde Marieke een praktische tool die school- en instituutsopleiders, mentoren en studenten helpt om de kwaliteiten en mogelijkheden van de school explicieter te gebruiken en de begeleiding van de verschillende opleiders aan de student op elkaar af te stemmen.
De tool is erop gericht samenhang te creëren in beelden van studenten, mentoren, schoolopleiders en instituutsopleiders over het opleiden van leerkrachten: over leerdoelen en leeropbrengsten, prestaties, leerinhouden, organisatie en begeleiding.
De tool brengt studenten, opleiders van de school en het instituut bij elkaar; tegelijkertijd biedt hij ook handvatten om activiteiten in de school te herkennen, erkennen en te benutten als leer- en opleidingsactiviteiten. Op deze manier helpt de tool bij het empoweren van de school als deel van de leeromgeving van de student. De tool is speciaal ontwikkeld om te gebruiken in de scholen, door de schoolopleider, met studenten, mentoren en instituutsopleider(s).
De tool bestaat uit:
- een handreiking en set activiteitenkaarten voor vier werksessies om in de KLEINE driehoek mee te werken: de driehoek van student, mentor en schoolopleider.
- een handreiking en set activiteitenkaarten voor vier werksessies om in de GROTE driehoek mee te werken: de driehoek van student, mentor en schoolopleider én instituutsopleider.
- een verantwoording met een omschrijving van de opzet, inhoud en activiteiten van vier sessies die je met de driehoek kan organiseren om op een effectieve wijze met de tool aan de slag te gaan.
Ook is er een begeleidende PowerPoint die je kunt gebruiken bij het organiseren en begeleiden van de sessies.
Meer weten over dit onderzoek? Mail naar Ilse Nagtzaam.