Future-Proof Education

Hoe leer je kiezen? En hoe help je de Avans-student bij het maken van passende keuzes? Tijdens de Expeditie Leren Kiezen stonden deze vragen centraal. Onderwijs- en onderzoekscollega’s kwamen samen in OpenX in Breda om te ontdekken hoe je bewuster keuzes kunt maken, hoe je studenten effectief kunt ondersteunen in het proces van leren kiezen en welke tools, begeleiding en inzichten daarbij helpen.

Keuzewijsheid

Er was een breed scala aan sessies om uit te kiezen. En die keuze bleek nog behoorlijk lastig,  gelet op de lange wachtrij bij de aftrap. Milou van Harsel, associate lector bij FPE en initiatiefnemer van de Expeditie, opende de sessie. Ze benadrukte het belang van keuzewijsheid. “We hebben de waarheid niet in pacht, dat willen we ook niet. Maar we willen wel de keuzewijsheid van Avans vergroten,” stelde ze. Future-Proof Education doet onderzoek naar toekomstbestendig onderwijs en zet zich in voor onderzoek dat bijdraagt aan meer inzicht over de keuzemotieven en -processen van studenten en het ondersteunen daarvan: van studie tot carrière en verder.

Daarna nam Senna Steverink het publiek mee in haar eigen keuzeproces. Met haar spel "Wat wil je later worden?" liet ze zien hoe je op een speelse manier kunt ontdekken wat echt bij je past, vanuit maatschappelijke thema’s en interesses. Haar verhaal over onderzoek en persoonlijke ervaringen raakte een snaar: kiezen is niet alleen een rationeel proces, maar ook een kwestie van gevoel en zicht op de context.

Modulekeuzes

"Studenten denken vaak dat ze rationeel kiezen, maar onbewuste factoren spelen een rol. Inzicht in die processen helpt hen niet alleen bij hun studie, maar ook bij toekomstige keuzes in werk en leven," onderstreept onderzoeker Pascal Roeyen in zijn workshop ‘Modulekeuzes maken: bewust of beïnvloed?’. Onderzoeksresultaten laten zien dat studenten vooral kiezen op basis van inhoud, maar moeite hebben met een overvloed aan opties. Hoe meer keuzemogelijkheden er zijn, hoe oppervlakkiger de selectie. Roeyen benadrukt dat ondersteuning hierin belangrijk is: "Keuzevrijheid maakt studenten sterker en creëert kansen voor motivatie, betrokkenheid en succes."

Even stil

“Goede keuzebegeleiding gaat niet alleen over samen met studenten op zoek gaan naar antwoorden, maar ook over het stellen van de juiste vragen,” stelde Lottie Raaijmakers tijdens haar sessie Horen, zien en zwijgen. “Als begeleider moet je soms even niets zeggen, juist om iemand zelf te laten denken, of om zelf even dieper na te denken. Dat voelt misschien oncomfortabel, maar het is belangrijk voor het verkrijgen van keuzewijsheid.”

In haar sessie verkenden deelnemers hoe ze met gerichte vragen studenten kunnen helpen om hun eigen keuzes beter te begrijpen. Niet door meteen advies te geven, maar door ruimte te creëren voor reflectie. Deze aanpak sloot naadloos aan bij de kern van de Expeditie Leren Kiezen: niet alleen leren wát je kiest, maar vooral hóé je kiest.

Ballon

“Je innerlijke kompas volgen begint met voelen,” stelde Joyce Visee in haar sessie ‘Je innerlijke kompas volgen: hoe dan?’. Ze benadrukte dat ons lichaam signalen geeft die kunnen helpen bij het maken van keuzes, maar dat we die vaak negeren omdat we gewend zijn om beslissingen met ons hoofd te nemen.

Om dit inzicht tastbaar te maken, liet Joyce de deelnemers een bijzondere oefening doen: de uitnodiging om op een gevulde ballon te gaan zitten. Dit bracht hen direct in contact met hun eigen keuzeproces. Ze werden zich bewust van hun gedachten, de fysieke sensaties en hun instinctieve reacties op de opdracht. Niet iedereen koos ervoor om daadwerkelijk op de ballon te gaan zitten, wat ook een waardevolle keuze was.

De wat vreemde, maar verrassend effectieve oefening maakte op een speelse manier zichtbaar én voelbaar hoe spanning en onzekerheid zich in het lichaam manifesteren bij het maken van keuzes. De eerste momenten waren gevuld met aarzeling en ongemak—gevoelens die vaak meespelen bij belangrijke beslissingen. Maar toen de eerste ballonnen klapten, verdween de spanning en maakte deze plaats voor hilariteit en opluchting.

Deelnemer aan de sessie en studiebegeleider Else van Tussenbroek zag direct hoe waardevol deze aanpak kan zijn: “We vragen studenten vaak ‘wat denk je?’, maar eigenlijk zouden we moeten beginnen met ‘wat voel je?’. Aarden en écht naar je lichaam luisteren helpt om keuzes te maken die beter bij je passen.” Ze wil de inzichten uit de sessie vertalen naar haar eigen begeleiding.

Het gesprek gaat door

Nadenken over kiezen, en hoe we dat binnen Avans kunnen versterken, stopt hier niet. In het Teams-kanaal dat is opgezet voor alle deelnemers en betrokkenen bij de Expeditie, blijven we inzichten, ervaringen en kennis delen. Zo zetten we samen de volgende stap in het vergroten van keuzewijsheid binnen Avans.

Na een ochtend vol inzichten, oefeningen en nieuwe perspectieven was het tijd voor de lunch. Een gezonde en lekkere maaltijd stond klaar – dik verdiend na zoveel intensieve keuzesessies. Toch bleek kiezen ook hier weer een uitdaging. Gelukkig gold hier één gouden regel: welke keuze je ook maakte, het was sowieso een goede.