Avans Hogeschool stond aan de basis van de SDG-coalitie van hogescholen. Docent-onderzoeker Kees van Kaam licht toe welke innovatiekansen de SDG’s bieden voor de inhoud en organisatie van het hoger beroepsonderwijs. “Kwaliteit bepaal je door het goede goed te doen.”
Avans ondertekende op 26 juni 2018 een intentieverklaring om de SDG’s in de onderwijsprogramma’s te verwerken. Die uitdaging gingen we aan samen met 7 andere hogescholen: HAS Hogeschool, Fontys Hogescholen, Hogeschool Saxion, Van Hall Larenstein, Hogeschool Utrecht, de Hanzehogeschool en De Haagse Hogeschool. De doelstelling van deze hogescholen is om hun studenten SDG-bekwaam te maken. Alumni kennen de SDG’s en ze weten hoe ze deze kunnen toepassen in de praktijk. Ze kunnen deze doelen vertalen naar duurzame processen, beleid en bedrijfsmodellen.
Duurzaam hoger onderwijs
Sinds mei 2019 zijn alle hbo-instellingen aangesloten bij deze hbo-SDG-coalitie. Samen zorgen we ervoor dat de diversiteit van de opleidingen en beroepen de ruimte krijgen. We actualiseren het onderwijs en geven zo een nieuwe betekenis aan duurzaam hoger onderwijs. De gedeelde taal die we daarmee als onderwijsinstellingen ontwikkelen, biedt samen met de SDG’s innovatiekansen voor de inhoud en de organisatie van ons onderwijs.
Ander niveau van innovatie
De SDG’s zorgen ervoor dat we wereldwijd naar een duurzame samenleving gaan. Daarmee komen we op een ander niveau van innovatie. Een niveau dat veel meer gericht is op duurzame transformatie van organisaties, organisatienetwerken en systemen. Daarmee kunnen we de SDG’s behalen en antwoorden ontwikkelen op maatschappelijke vraagstukken.
Andere eisen professionals
Dit andere niveau van innovatie heeft ook gevolgen voor de huidige professionals. Het vraagt om professionals die:
- kunnen denken in systemen en patronen;
- snel verbanden kunnen leggen en buiten de gebaande paden durven gaan om oplossingen te bedenken;
- en die interdisciplinaire samenwerkingen kunnen aangaan.
Andere eisen onderwijs
Die andere eisen aan de toekomstige professionals vraagt ook iets van ons als hbo-instellingen. Het vraagt om een omgeving met interdisciplinair onderzoek en onderwijs. Een omgeving waar studenten zelf leerroutes kiezen om meerdere disciplines te kunnen ontwikkelen. We kunnen dat als hogeschool alleen bieden als we ons verdiepen in de SDG’s en de subdoelen. Als we er meer kennis en inzichten over opdoen. Als we onderzoeken hoe deze SDG’s samenhangen met transitiethema’s waar bestuurders, docenten en onderzoekers zich mee bezig houden. Alleen dan kunnen we die SDG’s concreter maken en verweven in ons onderwijs en onderzoek.
Er is al veel mogelijk
Veel mogelijkheden daarvoor liggen al binnen handbereik. Denk aan projecten met externe opdrachtgevers, zoals SDG-challenges. Maar ook in onderzoek of in stages is er al veel ruimte voor de SDG’s. Voorbeelden van SDG’s in stageopdrachten vind je op sdgsonstage.nl.
Ook studie- en loopbaanbegeleiding biedt ruimte voor programma’s die zich richten op individuele ontwikkeling, persoonlijk leiderschap en het moreel kompas. Dat morele kompas is onmisbaar, omdat aankomend professionals kritisch moeten kunnen nadenken over vraagstukken die duurzame ontwikkeling belemmeren. Ze moeten het gesprek kunnen leiden over moreel en professioneel handelen binnen de beroepscontext.
De beslissers van morgen
Kwaliteit bepaal je door het goede goed te doen. Studenten van nu zijn de beslissers en beleidsmakers van morgen. Maar morgen is de oproep voor nu, als we echt impact willen maken. Een prachtige verantwoordelijkheid voor bestuurders en onderwijsprofessionals om nu de juiste keuzes te maken voor de noodzakelijke innovaties. Het onderwijs kan dit niet alleen. Het moet gebruikmaken van deze oproep om samen te werken over de grenzen van instellingen, sectoren en disciplines heen in zowel onderzoek als onderwijs.
Kees van Kaam is docent-onderzoeker Innovatie en duurzame ontwikkeling bij Avans Hogeschool en voorzitter van de hbo SDG-coalitie.
Lees het volledige artikel. Het artikel verscheen ook in de uitgave ‘Duurzame doelen' van TH&MA, april 2020.