Column Philippe Raets: Laten we ontmoeten

Ik sprak kort na Nieuwjaar met een moeder. Zij kwam met een verhaal dat me opnieuw aan het denken zette. Haar dochter is dit jaar klaar met het voortgezet onderwijs. In de afgelopen jaren liet ze haar puberteit achter zich, maar zat ze ook vooral thuis achter een laptop. Het was efficiënt lessen volgen en kennis opzuigen.

Column Philippe Raets Ontmoeten

Cognitief ging dat allemaal prima. Maar toch is ze zoekende, vertelde haar moeder. Want door die efficiëntie bleek contact en verbinding maken vanuit huis moeilijk. Ze was in het dagelijkse leven eenzamer, meer op zichzelf en dubde over een tussenjaar om wat in te halen op sociaal vlak.    

Het bracht me op een zin die in mijn hoofd zit sinds ik Alida Dors, artistiek directeur van Theater Rotterdam, ken: Ik ben door jou. Het is het leidmotief van haar theater. ‘Ik ben door jou’ verwijst naar de sociale omgeving die je nodig hebt om het leven waardevol te maken. En komt ook terug in de Ubuntu-filosofie, zoek maar eens op. De kern daarvan is dat je pas gelukkig kunt zijn als de ander dat ook is. Als je in verbinding bent met anderen. Kortom, je bent geen mens zonder de ander.

Die behoefte aan verbinding en ontmoeten zie ik op veel meer plaatsen. Binnen Avans is na corona een nieuw initiatief ontstaan: Young Avans. Jonge medewerkers tussen de 20 en 35 ontmoeten elkaar. Bij de eerste sessie waren ongeveer 70 mensen. Uit de 4 steden, van alle academies, zowel onderwijs als bedrijfsvoering en onderzoek. Hoe was dat dan, vroeg ik. “Je voelde echt hoe prettig iedereen dat vond”, vertelde een van de bezoekers me. “Even niet in de eigen koker, heel verrijkend.”

Ik werd daar heel blij van. Want die kans van ons menszijn heeft eronder geleden. We zijn zo efficiënt gaan werken, van Teamsvergadering naar Teamsvergadering. Ons hybride werkritme doet wat met je besef van tijd. Dat merkte ik in een functioneringsgesprek dat ik deze maand had. Daarin beschreef een directeur iets van afgelopen jaar, waarvan ik zeker dacht te weten dat het veel langer geleden was. Maar hij had wel gelijk. We doen zoveel in korte tijd en hebben het zo druk. Het beïnvloedt je tijdsbesef. 

Als je niet oppast zit je vast in een ratrace die je zelf creëert. En draait het alleen om efficiëntie. Iedereen snapt dat je voor een bijeenkomst van een half uur niet 3 uur gaat reizen. Dus blijf je thuis, of op je werkplek.  

Het gesprek met de moeder over haar dochter en de gedachte aan Alida’s ‘Ik ben door jou’ drukten me met de neus op de feiten: we zijn sociale wezens. We hebben ontmoetingen nodig, bewust en onbewust. We willen de ander weer aan tafel hebben. Omdat je dan net wat makkelijker reflecteert op elkaar en echt ziet en hoort hoe het met de ander is. Hoe iemand de ontmoeting en het gesprek ervaart.

Laten we zorgen dat we een setting creëren waarin we elkaar ontmoeten. Efficiëntie is van groot belang, maar niet het enige in de wereld. Afgelopen jaar gaven we een voorzet met Avans Live. Dat dit jaar een vervolg krijgt in de vorm van een cabaretfestival in het theater in Breda of Den Bosch. Een festival dat draait om ontmoeten, een talent op zich.

Laten we ontmoeten. Omdat het eigen geluk samenhangt met het geluk van de ander. En omdat het delen van lief, leed en ook materiële zaken begint met verbinding. Het brengt gesprekken op gang. Echte gesprekken.

Goh, nu ik je tref… Dat ik deze zin nog vaak mag horen dit jaar.

Lees hier meer columns van Philippe Raets.