Focus in dit onderzoek, dat deel uitmaakt van het Erasmus+-project ICEPELL, ligt op het gebruik van Engelstalige prentenboeken in het kader van interculturele burgerschapseducatie.
Projectoverzicht
ICEPELL is een Erasmus+ Strategisch Partnerschapsproject dat leerkrachten wil ondersteunen om intercultureel burgerschapsonderwijs met vertrouwen te integreren in lessen Engels als vreemde taal voor kinderen van 5 tot 12 jaar, met behulp van prentenboeken. De doelgroep is het basisonderwijs: leraren Engels, leraren in opleiding, kinderen en lerarenopleiders. Het project loopt van september 2019 tot augustus 2022.
Intercultureel burgerschapsonderwijs (ICE) is een combinatie van de interculturele communicatieve competentie in taalonderwijs en burgerschapsactie in de gemeenschap in burgerschapsonderwijs. Burgerschap en interculturele educatie zijn 2 speerpunten in EU-richtlijnen. Onderwijsprogramma’s op nationaal niveau focussen echter vooral op het lokale, regionale of nationale maatschappelijke leven.
Cultuur en taal vormen samen een eenheid en bieden een mogelijkheid tot intercultureel begrip. Aan de taalcomponent binnen interculturele en burgerschapseducatie wordt in de meeste lesprogramma’s geen aandacht besteed.
Leraren in het basisonderwijs hebben over het algemeen vertrouwen in hun kennis over hun primaire culturele doelgroep. Moeilijker vinden ze het onderwijs over intercultureel bewustzijn. Burgerschapseducatie maakt ook vaak niet expliciet deel uit van hun programma.
Waarom prentenboeken?
‘Storybook' en 'Picture book' zijn labels die in het Engelstalige onderwijs worden gebruikt en verwijzen naar prentenboeken. Prentenboeken behandelen een groot aantal thema's die een verscheidenheid aan sociaal, cultureel en historisch geschikt materiaal voor de klas kunnen bieden. Prentenboeken kunnen ook de vele culturen van de wereld naar onze studenten brengen door middel van de afbeeldingen en woorden die ze bevatten.
Voor de jongere leerling kunnen veel culturele nuances onopgemerkt blijven. Er zijn veel prentenboeken die meer laten zien door de illustraties dan door de woorden, en daardoor ruimte laten voor persoonlijke interpretaties. Deze prentenboeken kunnen onze leerlingen betrekken bij een kritische en vragende benadering van leren. Dit kan bijdragen aan het ontwikkelen van respect voor diversiteit en anders-zijn.
Prentenboeken behandelen onderwerpen als migratie, klimaatverandering, pesten, gelijkheid en diversiteit. Het is meestal via de illustraties dat kinderen toegang krijgen tot andere interpretaties van wat normaal als vanzelfsprekend wordt beschouwd. Door gebruik te maken van prentenboeken krijgen studenten de tools aangereikt om sociale constructies uit te dagen.
Het ICEPELL-project biedt kansen voor innovatieve en verrijkende projecten voor Pabostudenten van Avans. Bekijk de ICEPELL projectactiviteiten hieronder.
Projectpartners
ICEPELL bestaat uit een samenwerking van 6 partners uit 5 Europese landen - Portugal, Duitsland, Italië, Noorwegen en Nederland - met expertise op het gebied van taalonderwijs op jonge leeftijd, lerarenopleiding, prentenboeken in het leren van talen en materiaalontwikkeling.
ICEPELL valt onder het Lectoraat Leerkracht bij Avans en wordt vertegenwoordigd door Lectoraatsleden Tatia Gruenbaum, Nathalie Kik en Marieke Alferink. Ook de oud-lector Miranda Timmermans en oud-kenniskringlid Nicole Poulussen hebben een grote en onmisbare bijdrage geleverd aan dit project.
Projectactiviteiten
Gedurende de 3 jaar van het ICEPELL-samenwerkingsverband ontwikkelt het 4 hoofdresultaten: Survey, Teaching Kit, Cursus & Handboek.
1: De ICEsurvey is een hulpmiddel voor het beoordelen van de behoeften, dat wordt ontworpen en geïmplementeerd in de 5 projectlanden. Het doel van de ICE-survey is om informatie te verzamelen over het begrip van, de houding ten opzichte van, de ervaring met en het vertrouwen van de beoefenaars over de integratie van ICE in hun vroege vreemdetaallessen om beslissingen te nemen over de ontwikkeling van de professionele ontwikkelingscursus.
2: Een ICEKit is een lespakket voor deelnemers en hun leerlingen. Het ondersteunt deelnemers bij het gebruik van een bepaald prentenboek om ICE (Intercultural Citizinship Education) te ontwikkelen bij het leren van talen op jonge leeftijd. ICEKits worden gemaakt door leerkrachten voor leerkrachten tijdens de ICEPro Cursus. Ze zijn uitgeprobeerd in echte klaslokalen en vervolgens herzien. De kits worden aan het einde van het project beschikbaar gesteld op de open-access ICE-website. Sommige kits worden ook gepresenteerd als gedrukte boekjes bij ICEPELL evenementen. Elke ICEKit wordt gekoppeld aan de licentieovereenkomst voor intellectuele eigendomsrechten.
 |
 |
3: De ICEPro-cursus is een professionele ontwikkelingscursus ontwikkeld om deelnemers uit te rusten met kennis, attitudes en competenties om ICE succesvol te plannen, beheren en beoordelen door middel van prentenboeken in het vroege EFL (English as a Foreign Language). Tijdens de ICEPro-cursus zijn er activiteiten waarbij deelnemers hun nieuw aangeleerde vaardigheden delen en erover reflecteren met de steun van de e-Twinning ICECommunity (een virtuele praktijkgemeenschap), evenals door mogelijkheden die worden gefaciliteerd door partners-als-mentoren tijdens feedbackbijeenkomsten.
4: Het ICEGuide-handboek is een pedagogisch kader en een gebruiksvriendelijke handleiding voor de implementatie van ICE door middel van prentenboeken in EFL. Het is bedoeld voor het verspreiden van gefundeerde theorie en praktische ideeën die zijn voortgekomen uit het ICEPELL-project en wordt gebruikt door praktijkmensen en lerarenopleiders. De ICEGuide wordt als downloadbaar pdf-document op de ICEPELL-website geplaatst en ook als gedrukte handleiding worden gegeven aan deelnemers aan het laatste ICEPELL-evenement in het voorjaar van 2022.
Projectverspreiding
Kinderboekenweek 2021
Tijdens de Kinderboekenweek 2021 is een aantal workshops verzorgd aan Pabostudenten van Avans Hogeschool. Zij hebben hierin kennis gemaakt met het werken met prentenboeken bij burgerschapsonderwijs. Studenten hebben thema’s ontdekt in de prentenboeken die geselecteerd zijn voor het ICEPELL-project. Ook is besproken op welke manier de thema’s en boeken ingezet kunnen worden voor burgerschapsonderwijs in de basisschool.
Teaching English Abroad Minor Course Pabo Avans
Deze minor maakt deel uit van een uitwisselingsprogramma en leert docenten in opleiding wat ze zelf kunnen doen om hun kennis van het lesgeven in het Engels aan basisschoolleerlingen te verbeteren. Docenten in opleiding krijgen informatie over hoe je methodologische theorieën over taalonderwijs kunt implementeren en hoe ze drama, muziek en kunst kunnen integreren in de Engelse taallessen. Dit jaar worden 10 lessen gebruikt voor het leren van primair Engels met prentenboeken met interculturele thema's en over intercultureel burgerschapsonderwijs. Lessen waren gebaseerd op de ICEPELL-prentenboekcollectie.
Bekijk ook het flipboek dat is gebruikt voor deze minor.
ICEPRO Course Avans 2021
In november 2021 namen 8 Pabostudenten deel aan de ICEPRO Course, die onderdeel is van het ICEPELL project. Doel hiervan was om te leren hoe ze Engelse prentenboeken in lessen interculturele burgerschap konden integreren, om zo relevante thema’s de klas in te brengen. De studenten leerden daarnaast hoe ze een prentenboek voor oudere kinderen interessant konden maken. De studenten werkten tijdens deze cursusweek intensief samen met studenten uit Duitsland, Noorwegen, Portugal en Italië. De studenten schreven samen een lesplan, dat rond de zomer van 2022 internationaal wordt uitgebracht.
Relevante bronnen
Nuffic
Wereldburgerschap op de basisschool: sta jij voor de klas op de basisschool en wil je weten wat we met wereldburgerschap bedoelen? Als leerkracht help je je leerlingen kritische en zelfstandige wereldburgers te worden, zodat ze vandaag en morgen kunnen leven, leren en werken in onze diverse samenleving. Waarschijnlijk doe je dit al bewust of onbewust.
Nuffic is aanwezig op ons evenement (datum volgt binnenkort) en verzorgt een workshop over e-twinning. Meld je dus aan als je vragen hebt voor Nuffic.
PEPELT
PEPELT staat voor Picturebooks in European Primary English Language Teaching en is een non-profitproject dat wordt gerund door 4 docenten en onderzoekers in 4 Europese landen: Gail Ellis, Tatia Gruenbaum, Sandie Mourão en Anneta Sadowska.
PEPELT biedt een schat aan ideeën en bronnen voor leraren Engels in het primair onderwijs die met prentenboeken werken. Het zet zich in om leerkrachten te helpen bij het kritisch verkennen, selecteren en gebruiken van prentenboeken, Het werken met deze boeken maakt het voor kinderen mogelijk mondiale problemen aan te pakken en positieve verandering binnen en buiten het klaslokaal te bevorderen. Door inclusieve praktijken in onze aanpak te integreren, willen we leraren in staat stellen verder te gaan dan alleen taalonderwijs en hun bredere professionele taak te omarmen.
Lees meer op de website van PEPELT.
ICEPELL Prentenboekcollectie
ICEPELL Symposium Nord University
Het symposium vond plaats op 7 – 8 juni 2021. De belangrijkste thema's waren prentenboeken, intercultureel burgerschapsonderwijs en Engels leren met kinderen van 5 tot 12 jaar. We werden vergezeld door een levendig publiek uit meer dan 80 landen!
Lees meer op de website van het ICEPELL Symposium 2021.
Contact
Wil je meer weten over dit onderzoek/project, stuur dan een e-mail naar [email protected].
