Ik keek vanuit België altijd met een jaloerse blik naar het studiestelsel in Nederland als ik met mijn vuile was en een boterham met basterdsuiker naar huis lifte. Mijn studietijd beleefde ik in de 70’er en 80’er jaren.
Die tijden zijn veranderd. Het studiestelsel is veranderd, en gaat weer veranderen. Maar pas over enige tijd, per studiejaar 2023/2024. Het is een extra onzekerheid voor de toekomstige student, net na de coronapandemie en met de oorlog in Oekraïne op de achtergrond en een onzekere economische situatie in het vooruitzicht.
Ga ik studeren? Of toch een jaar werken of op reis? En als ik voor een hbo-studie kies, welke opleiding kies ik dan? Bij de aankomend student voel ik de keuzestress. Dat begrijp ik, omdat ik ook zie wat er achter deze vragen zit. Toch is die stress niet nodig, heb ik zelf ervaren.
Inmiddels ben ik 8 maanden voorzitter van het College van Bestuur van Avans Hogeschool. Is dat het directe gevolg van mijn studiekeuze, de opleiding klinische pedagogiek? Dat niet. Wel van keuzes die ik na mijn studie heb gemaakt.
Aankomend studenten voelen de onrust in de maatschappij en vragen zich af of ze niet moeten wachten. We zien dat, net als andere opleiders, in de iets teruglopende aanmeldingen. De student stelt zijn investeringsbeslissing uit. Dat is logisch aan de ene kant. Bij een keuze voor een studie zoek je zoveel mogelijk stabiliteit. Je wilt zicht hebben op het terugverdienen van je investering.
Toch zie ik redenen genoeg om juist wel te kiezen voor een traject waarin je jezelf ontwikkelt. Omdat ik uit eigen ervaring weet dat een keuze niet een keuze voor het leven is, maar een keuze om te leren. Ik zie het om me heen, bij studenten die gaandeweg hun studies nieuwe keuzes maken. Keuzes die mogelijk zijn door de modulaire opbouw van studies. Een voorbeeld is dat van een student accountancy met een fascinatie voor duurzaamheid. Hij heeft zich daarin kunnen ontwikkelen tijdens zijn studie. Bij het bedrijf waar hij ging werken, liep hij vervolgens voorop op het gebied van green reporting.
Kunnen wij alle keuzestress wegnemen? Nee. Wel kunnen wij ervoor zorgen dat we de beste opleidingen bieden en dat we er zijn voor de student, als er vragen zijn. Dat we studenten zien als mens, weten wie ze zijn en waarmee ze worstelen.
Het is de rol die past bij een moderne hogeschool. We zijn niet alleen een onderwijs- en onderzoeksinstelling, maar we zijn een community waar mensen samenkomen. Waar ruimte is om talenten te ontplooien en keuzes te maken. Telkens weer. En onthoud: de keuze voor de start van een opleiding is er een van een hele reeks. Leg jezelf niet teveel druk op, volg je talent. Of, om het anders te zeggen: lift mee op wat je hart je ingeeft. Dat mag zonder boterham met basterdsuiker.
Lees hier meer columns van Philippe Raets.