Studenten krijgen vaak te maken met hardnekkige vooroordelen. Ze zouden lui zijn, geen werkethos hebben en alleen maar op hun telefoon kijken. Ook leeft het idee dat hun leven draait om feesten en zorgeloosheid. Maar de werkelijkheid is anders.
“Jongvolwassenen worden negatief geframed in de media en de maatschappij”, zegt Raimke Groothuizen, docent Communicatie aan Avans Hogeschool. “Toch horen we ook heel andere verhalen. Studenten die mantelzorg verlenen, worstelen met mentale druk of financiële problemen hebben. Hun realiteit is vaak complexer dan mensen denken.”
De echte uitdagingen van studenten
Veel studenten ervaren prestatiedruk, eenzaamheid en onzekerheid over hun toekomst. Daar komt nog een tekort aan betaalbare kamers bij. Financiële zorgen spelen een grote rol. Niet iedereen voelt zich welkom: studenten strijden nog steeds voor hun plek.
Om een realistischer beeld van studenten te schetsen, ontstond het idee voor de expositie (Well)being a student. In de Explore Store Breda stappen bezoekers in de wereld van de student van nu. Hoe blijf je overeind in een samenleving vol prestatiedruk en onzekerheid? Studenten delen hun ervaringen en creatieve uitingen in deze expositie. 2 van hen zijn Fleur Buth en Jaimy Kerkhofs.
Persoonlijke verhalen in woord en beeld
Fleur Buth (21, student Communicatie en Multimedia Design) heeft een groeistoornis en kampte met mentale uitdagingen. “Vooral tijdens mijn studietijd vond ik het lastig om mezelf niet te vergelijken met anderen. Ik liep studievertraging op en liep dus niet op schema. Praten was moeilijk, maar schrijven hielp. Mijn gedachten werden gedichten en verhalen. Binnen mijn minor ben ik daarmee aan de slag gegaan.”
Tijdens de voorbereiding van de expositie raakte ze in gesprek met Jaimy Kerkhofs (21, HBO-Verpleegkunde), die ook schrijft. Samen bundelden ze hun gedichten in ‘Van schaduw naar stralen’, een verzameling teksten die de weg toont van worsteling naar hoop. En een inspiratiebron biedt voor iedereen die zich verloren voelt in de drukte van het moderne leven.
“Het delen van mijn gedichten was mijn grootste uitdaging”, vertelt Fleur. “Ik heb ze 10 jaar voor mezelf gehouden. Het was dan ook een enorme drempel om ze met iedereen te delen. Maar nu wil ik met mijn gedichten jongeren bereiken die mentale stress ervaren. Ik wil dat ze zich gehoord voelen en weten dat ze niet alleen zijn.”
Eigen bedrijf
Jaimy is net afgestudeerd als verpleegkundige en startte afgelopen jaar haar eigen bedrijf, gericht op energetische behandelingen en coaching voor jongeren. “Veel studenten voelen zich mentaal uit evenwicht, maar denken dat ze alleen zijn. Onze bundel laat zien dat het oké is om je soms niet goed te voelen. Het belangrijkste is dat je erover praat.” Ook voor haar is schrijven een uitlaatklep. “Ik maakte mee dat vriendinnen van mij mentaal in de knoop raakten en niet meer van het leven konden genieten. Dat raakt je heel diep natuurlijk.”
“Naast mijn gedichten richt ik me met mijn bedrijf ook op het bieden van hulp aan jongeren. Hulp hoeft niet altijd via de standaardroutes te verlopen. Je kunt via de huisarts en psycholoog hulp krijgen, maar er zijn ook andere wegen. Soms is steun in je directe omgeving sneller beschikbaar.”
Bewustwording
“Niet alleen persoonlijke verhalen, maar ook cijfers uit verschillende onderzoeken schetsen een ander beeld dan de feesten, het ontbreken van werkethos en de zorgeloosheid van studenten”, legt Raimke uit. Uit mijn eigen onderzoek onder mijn studenten blijkt dat 67% prestatiedruk ervaart. Een derde van de studenten heeft een neurodivergent brein, heeft een pestverleden of ervaart discriminatie. Daarnaast maakt meer dan de helft zich zorgen over iemand in hun omgeving. Ook het onderzoek van Trimbos, ECIO en het RIVM bevestigt deze aantallen.”
“Met de expositie willen we bewustwording creëren”, benadrukt Raimke. “Het hoeft niet iets heel groots teweeg te brengen, maar als je daarnaartoe bent geweest en denkt van ‘goh, dat had ik nooit beseft’, dan is dat al waardevol en ben je al een klein stapje dichter bij begrip of nieuwsgierigheid in plaats van aannames te doen. De expositie wil geen oplossingen aandragen, maar bewustwording creëren. Daarom ontwikkelen we nog een 360-graden VR-ervaring, waarin bezoekers letterlijk in de schoenen van een student kunnen staan.”
Een veilige plek voor studenten
Marjan Hammersma, voorzitter van het College van Bestuur, opent de expositie en deelt haar eigen ervaringen: “Nog regelmatig denk ik terug aan mijn eigen studietijd in Utrecht in de jaren 80. Dat was een bepalende tijd voor mij. Ik ontdekte dat ik mijn leven graag met vrouwen wilde delen, wat destijds niet vanzelfsprekend was. Dat viel buiten de norm, ik moest me telkens opnieuw uitspreken en dat was niet altijd makkelijk. Maar er was ruimte om te ontdekken en te groeien, zonder de enorme studie- en prestatiedruk die studenten nu ervaren.”
“Vandaag de dag zie ik hoe studenten hun studie combineren met werk, simpelweg omdat een studie niet altijd betaalbaar is. Hoe moeilijk het is om een kamer te vinden, een eigen plek waar je echt thuis kunt zijn, letterlijk en figuurlijk. Daarom vind ik het zo belangrijk dat Avans een veilige plek biedt, een plek waar je jezelf kunt zijn en je kwetsbaar durft op te stellen.”
"Wat ik zelf heb geleerd: als je jezelf uitspreekt en kwetsbaar durft te zijn, dan ben je niet alleen. Die oproep wil ik studenten meegeven.”
Meer dan feesten en vrijheid
De expositie Well(being) a student laat zien dat het studentenleven meer is dan feesten en vrijheid. Het is een periode van groei, strijd en veerkracht. Hopelijk biedt de tentoonstelling niet alleen herkenning voor studenten, maar ook begrip en bewustwording bij de bezoekers. De expositie is nog te zien tot zaterdag 29 maart. Locatie: Stadserf 2 in Breda.