1 op de 20 thuiswonende ouderen heeft ooit te maken gehad met ouderenmishandeling. 1 op de 50 wordt zelfs jaarlijks slachtoffer. Dit zijn 2 uitkomsten uit het onderzoek naar ouderenmishandeling dat Avans Hogeschool samen met Regioplan en Leyden Academy of Vitality Ageing uitvoerde.
Dit artikel is afgeleid van een artikel van Regioplan.
Het onderzoek richtte zich op de vraag hoe vaak ouderenmishandeling voorkomt en in welke vormen. Het onderzoek vond plaats in 3 Nederlandse gemeenten, die verschilden in grootte, namelijk Rotterdam, Tilburg en Boxtel. Het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gaven de opdracht om dit onderzoek uit te voeren. Zo’n 25 Avansstudenten van de opleiding Social Work in Breda en Den Bosch en van de opleiding HBO-Recht werkten mee aan de uitvoering van dit onderzoek.
Verschillende onderzoeksmethoden
De onderzoekers gebruikten een combinatie van onderzoeksmethoden. Zo interviewden ze meer dan 1000 thuiswonende 65-plussers. Ze deden een informantenstudie onder professionals uit verschillende beroepsgroepen, die signalen van ouderenmishandeling registreren. Daarnaast namen ze in hun onderzoek ook de registraties van Veilig Thuis mee, het landelijke advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. Ook deden onderzoekers een literatuurstudie om een referentiekader te schetsen voor de interpretatie van de resultaten.
Conclusie
De conclusie: 1 op de 20 thuiswonende ouderen heeft ooit te maken gehad met ouderenmishandeling en 1 op de 50 ouderen wordt jaarlijks slachtoffer van ouderenmishandeling. Deze uitkomsten komen sterk overeen met de resultaten van een Iers onderzoek. Het onderzoek laat verder zien dat er veel verschillende vormen van ouderenmishandeling zijn en dat ook de ernst van de mishandeling verschilt. De geïnterviewde 65-plussers spraken het meest over financiële benadeling, gevolgd door psychische en fysieke mishandeling. Afhankelijk van de soort en de ernst van de mishandeling ervoeren de geïnterviewden verschillende gevolgen.
Ontspoorde mantelzorg
Uit de informantenstudie blijkt dat er vaak sprake is van ouderenmishandeling bij ontspoorde mantelzorg. In dat geval zijn er zowel bij de slachtoffers als bij de daders kwetsbaarheden. Een verslechterde gezondheid bijvoorbeeld, een beperkt sociaal netwerk of financiële problemen.
Aandachtspunten
Op basis van de resultaten van het onderzoek zijn een paar aandachtspunten en perspectieven geformuleerd. Een belangrijk aandachtspunt is dat ouderenmishandeling gesignaleerd kan worden door professionals. Zij moeten hier dan wel voldoende aandacht voor hebben en over de juiste kennis beschikken. Uit het onderzoek bleek ook dat ouderen en hun sociale netwerk een belangrijke doelgroep voor voorlichting zijn én blijven. Een laatste inzicht is dat preventie en interventie het meest effectief zijn als ze worden ingezet op het hele systeem waar een oudere in leeft.
Op de website van Regioplan leest u meer over het onderzoek en de uitkomsten.