"Zonder samenwerking zijn we nergens"

De samenleving polariseert. De invloed van social media neemt toe. De georganiseerde misdaad heeft meer en meer impact op onze samenleving. Cybercrime vormt een steeds groter gevaar. Ondertussen nemen de kansen én bedreigingen van AI in razend tempo toe. En dat is nog maar een greep uit alle veiligheidsvraagstukken anno 2023. In het Centre of Expertise (hierna: CoE) Veiligheid & Veerkracht wordt dagelijks hard gewerkt aan een veilige en veerkrachtige samenleving. Directeur Nienke Fabries: “We zijn er om het verschil te maken.”

Directeur Nienke Fabries CoE Veiligheid & Veerkracht

Het CoE Veiligheid & Veerkracht is 1 van de 6 onderzoekseenheden van Avans, waarmee serieuze stappen worden gezet naar een kennisinstelling. Een CoE is een samenwerkingsverband van kennisinstellingen, het bedrijfsleven en overheden, die met elkaar werken aan praktijkgericht onderwijs én onderzoek met impact. Nienke: “Samen met het werkveld ontwikkelen we kennis waarmee we professionals helpen én het onderwijs verrijken. Bij praktijkgericht onderzoek moet je binnen 100 dagen weten of professionals er echt iets aan hebben. Ons CoE ondersteunt professionals die bijdragen aan een veilige, veerkrachtige samenleving.”

Geen rapport over de schutting

Nienke weet wat het werkveld belangrijk vindt. “Dat we geen rapporten over de schutting gooien, maar náást mensen in de praktijk staan. En dat we studenten meenemen in het onderzoek. Ten slotte is interdisciplinariteit cruciaal: alle vraagstukken in dit domein hebben 2 of meer kanten. Denk aan preventie enerzijds en repressie anderzijds. Datagedreven handelen aan de ene kant, mensgericht handelen aan de andere kant. Hoe handel je professioneel met behulp van die uiteenlopende kennis? Dat vereist interdisciplinaire samenwerking.”

Het CoE Veiligheid & Veerkracht bestaat nu ruim een jaar. Nienke is onder de indruk van de lectoren en onderzoekers. “Ik ben er trots op dat ik voor hen mag werken. Ik merk ook dat het werkveld graag met ons samenwerkt en ons veel vragen stelt.”

Avans Impact Awards

Het eerste jaarcongres van het CoE – op 12 oktober, niet toevallig in de Week van de Veiligheid – was volledig uitverkocht. Nienke: “Daar ben ik ook heel trots op. Vooral omdat er veel praktijkpartners én onderwijscollega’s waren. Prachtig, want een congres is bij uitstek de gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Alleen samen maken we de maatschappij veilig en veerkrachtig. Ons CoE is nergens zonder samenwerking. Mijn hart ligt ook bij de combinatie van werkveld, onderwijs en onderzoek.”

Slotstuk van het congres was de uitreiking van de 2 Avans Impact Awards, voor de meest impactvolle samenwerkingen op het gebied van veiligheid en veerkracht. Wijnroemer Relief Goods was de winnende praktijkpartner. WRG werkt met het lectoraat Nieuwe Materialen en hun Toepassing én studenten aan oplossingen voor het hergebruik van noodhulptenten. Het studenteninitiatief dat won was Farmbot, een interdisciplinaire samenwerking tussen Curio- en Avansstudenten. Farmbot richt zich op de optimalisatie van een robotplatform om de landbouw te verduurzamen en de lokale voedselverbouwing te verbeteren. Nienke: “Zo zie je het belang van techniek en technologie in dit domein. De jury bestond uit praktijkpartners en studenten. Wat mij betreft wordt dit een mooie traditie. Want een Centre of Expertise an sich is leuk, maar we zijn er om het verschil te maken.”

Verrijking van het onderwijs

Veiligheid en veerkracht zijn grote, brede thema’s. Is het moeilijk om focus aan te brengen? Nienke knikt. “In de beginfase heb ik daarom veel praktijkpartners en lectoren gevraagd wat de grote vraagstukken zijn op het gebied van veiligheid en veerkracht. We hebben nu 3 onderzoekslijnen: veilige samenleving, veerkrachtige burger en stad en technologie voor veiligheid en veerkracht. Die 3 lijnen bestaan uit 3 lectoraten. In totaal hebben we dus 9 lectoraten.”

Wat is dan een concreet voorbeeld van het werk binnen het CoE? Nienke: “Thom Snaphaan studeerde Integrale Veiligheidskunde bij Avans en werkt hier nu als senior onderzoeker. Hij doet onderzoek naar financial crime scripting. Daarmee knip je alle financiële acties van een crimineel in kleine shots, als een script. Accountants en administratief controleurs kunnen zich daarop toeleggen, maar moeten natuurlijk wel weten hoe dat werkt. Thom is nu zijn inzichten aan het vertalen naar een nieuwe module voor de opleidingen Finance & Control en Accountancy. Een prachtig voorbeeld van de verrijking van onderwijs.”

Mislukkingen vieren

De 4 CoE’s van Avans hebben veel raakvlakken, weet Nienke. “Neem zorg en veiligheid. Mensen die onveilige situaties veroorzaken, hebben vaak ook een zorgvraagstuk. Daarom trekken we samen op met het CoE Perspectief in Gezondheid. En met het expertisecentrum Art, Design and Technology financieren we een kunstenaar die ons nieuwe invalshoeken voor ons onderzoek aanreikt. Zo zijn er 100 mooie voorbeelden. We blijven zoeken naar duurzame samenwerkingsverbanden. Maar ook naar verdieping. Bijvoorbeeld door nog beter gebruik te maken van elkaars expertise, door de uitwisseling van mensen met onze praktijkpartners. Zo creëer je een lerende gemeenschap.”

Avans zit midden in de transitie van onderwijsinstelling naar kennisinstelling. Dat kost tijd, beseft Nienke. “Het vraagt iets van je cultuur. Van mij mogen we het ook weleens vieren als iets míslukt. Wat leren we daarvan? Ook dat is veerkracht. En die groei naar kennisinstelling vraagt ook iets van je processen. Van ICT tot huisvesting en HR-zaken: je hebt onderzoekers nodig die ook goed kunnen optrekken met het werkveld én onderwijs kunnen ontwikkelen.”

Vertrouwen in een veilige toekomst

Het CoE heeft volop toekomstplannen. “Zeker op het gebied van technologie en datagedreven werken”, vertelt Nienke. “We willen weten hoe we daarmee de hulpverlening kunnen verbeteren, en hoe professionals in veiligheid daardoor slimmer kunnen werken. Ook denken we met academies na hoe we kunnen bijdragen aan onderwijsinnovatie, en zijn we bezig met de ontwikkeling van een master. Om een kennisinstelling te worden, willen we daarnaast meer subsidies binnenhalen samen met praktijkpartners. Dat is nodig om zichtbaarder te zijn als kennisinstelling, zodat professionals ons nog beter weten te vinden.”

Tot slot: heeft Nienke vertrouwen in een veilige, veerkrachtige toekomst? “Ja”, antwoordt ze overtuigend. “Op externe factoren hebben wij natuurlijk geen invloed. Waar we wél invloed op hebben, is dat professionals in het veld weten wat ze moeten doen. En dat ze stap voor stap kunnen werken aan een veiligere samenleving met meer veerkracht.”