Avansstudent Robin de Wit heeft autisme en organiseerde samen met 6 studiegenoten een symposium over neurodiversiteit: De kracht van verschil. Ze zit in het laatste jaar van de opleiding Human Resource Management en vertelt in een openhartig gesprek over hoe haar eigen neurodivergentie haar werk, school en privéleven beïnvloed. En hoe het evenement tot stand is gekomen.
De termen neurodiversiteit en neurodivergent worden genoemd, maar wat houden deze begrippen precies in? Robin legt uit: “Neurodiversiteit betekent dat er verschillen zijn tussen de breinen van mensen. Het meest gangbare brein wordt neurotypisch genoemd. De schatting is dat 80% van de wereldbevolking een gangbaar brein heeft. Die andere 20% heeft een brein die afwijkt van de heersende norm, dat noem je neurodivergent. De bekendste voorbeelden daarvan zijn autisme en ADHD. Maar er valt veel meer onder, zoals dyslexie, dyscalculie, borderline en bipolaire stoornis.”
Sociale antenne
Robin kreeg op haar elfde al de diagnose autisme. “Er viel toen veel op zijn plek. Ik had als kind veel moeite om aansluiting te vinden bij anderen. Ik had echt geen idee hoe ik me bij anderen moest gedragen en ging gedrag heel letterlijk kopiëren. Het kostte me zoveel moeite om sociale signalen te interpreteren, ik had gewoon die antenne niet. Ik was echt een buitenbeentje.”
“Hier voelde ik voor het eerst een accepterende omgeving”
“Maar dat veranderde toen ik bij Avans ging studeren. Hier voelde ik voor het eerst een accepterende omgeving. Mensen benaderen mij tegenwoordig gewoon om wie ik ben. Ze kunnen zelfs verbaasd reageren als ze horen dat ik autisme heb. Ze vinden me zo sociaal, net alsof je asociaal moet zijn als je autisme hebt. Of teruggetrokken of een gekke hobby erop na moet houden. Mensen associëren autisme toch vaak met stereotypes als in Rain Man of Sheldon Cooper uit de televisieserie The Big Bang Theory. Maar dat is natuurlijk lang niet altijd juist.”
Symposium over neurodiversiteit
Vanuit haar opleiding is Robin bezig met maatschappelijke vraagstukken, zoals diversiteit en inclusie. Een onderwerp dat gezien haar achtergrond erg bij haar past. Toen de vraag naar de organisatie van een symposium over neurodiversiteit op haar pad kwam, was ze direct enthousiast. “Maar een evenement organiseren was niet het hoofddoel van de opdracht. We moesten voorafgaand ook onderzoek doen”, vertelt Robin. “Zo zijn we gestart met het formuleren van de onderzoeksvraag, die luidt: ‘Hoe kunnen organisaties de duurzame inzetbaarheid van neurodivergente medewerkers verbeteren?’ Omdat we onze doelgroep wilden betrekken bij het onderzoek, kozen we voor waarderend onderzoek waarbij je mét je doelgroep onderzoek doet in plaats van vóór je doelgroep. Wij vinden de stem van de doelgroep heel belangrijk.”
3 sessies, 4 thema’s
Robin en haar studiegenoten organiseerden 3 sessies voor hun onderzoek en binnen die sessies richtten ze zich op 4 thema’s: Sollicitatieprocedure, Facilitair / werkplek, Samenwerken met collega’s en Werk-privébalans. In totaal bestond de onderzoeksgroep uit 13 neurodivergente personen.
“Uit het onderzoek blijkt dat veel neurodivergente mensen moeite hebben met klassieke sollicitatiegesprekken, waarin je een motivatie moet geven en je cv aan bod komt. De sollicitatiedrempel is hierdoor vaak te hoog”, vertelt Robin. “Eenmaal op kantoor loop je dan tegen het volgende obstakel aan: flexplekken. Niet fijn voor iemand met autisme die juist behoefte heeft aan een vaste en veilige werkplek. Ook kunnen zij licht- of geluidsprikkels ervaren. Ik herken dat ook bij mijzelf. Als ik teveel prikkels heb, lijkt het geluid om me heen steeds harder te worden. Op zulke momenten zou een stilteruimte uitkomst bieden. En die zijn er niet altijd.”
De werk- en privébalans
Robin vervolgt: “De onderzoeksgroep gaf ook aan dat een goede samenwerking met collega’s belangrijk is en dat je dat vooral bereikt door bewustwording en begrip. Dat collega’s weten wat het inhoudt om neurodivergent te zijn. De reacties die loskwamen toen we spraken over de werk-privébalans waren voor mij ook herkenbaar. De tijd is vaak het probleem niet, maar wel de hoeveelheid energie die je na een werkdag overhoudt. Bijvoorbeeld om te gaan sporten.”
Bewustwording
Volgens Robin realiseerden deze sessies al een stukje bewustwording over neurodiversiteit. Met het symposium wilde ze hierop voortbouwen: “De input uit de sessies gebruikten we om onze workshop te ontwikkelen. De tweede workshop werd ontwikkeld door Magazijn 076, een werk- en ontmoetingsplek voor en door mensen met autisme. Zij organiseerden het ‘autisme belevingscircuit’ waarbij je echt kunt ervaren hoe het is om autisme te hebben. De derde en laatste workshop draait om focus. De inhoud is gebaseerd op het boek ‘Focus Aan/Uit van neuropsycholoog Mark Tigchelaar en ontwikkeld door 2 van mijn medestudenten. Ook hebben we een erg interessante spreker gevonden om ons symposium af te trappen. Dat is Tjerk Feitsma, directeur van stichting Neurodiversiteit. Hij vertelde meer over neurodiversiteit en neurodivergentie.”
Meerwaarde
“Het geweldige aan zo’n symposium is dat je veel meer informatie krijgt over neurodiversiteit en neurodivergentie. Zelfs ik ben nog veel meer te weten gekomen over autisme en leer daardoor ook meer over mijzelf.
De kracht van verschil
“Ik vond het ontzettend gaaf om het evenement te organiseren en de reacties van de deelnemers waren positief. Zo vertelt een van de deelnemers: ‘De hele middag is mij bijgebleven. Het gaf me energie en herkenning en ook de noodzaak om de kracht van neurodiversiteit te omarmen’.
"Ik denk ook dat ons doel om neurodiversiteit bij meer mensen en organisaties op de agenda te krijgen, is behaald. We zijn er na gisteren zeker van dat alle aanwezigen actief met neurodiversiteit aan de slag zullen gaan op het werk.”
