Het Centre of Expertise Biobased Economy viert zijn tiende verjaardag met Future Rethinkers; een congres waar belangrijke duurzaamheidsproblemen én oplossingen de revue passeren. Directeur Ralph Simons: “Ons gevoel van community wordt steeds groter.”
(foto: Onderzoek van CoE BBE naar een nieuw type biobased plastic, afkomstig uit slib van rioolwaterzuiveringsinstallaties)
Bouwbiologie, nieuwe perspectieven op de energietransitie en meteoroloog Helga van Leur die praat over klimaat en duurzaamheid. Het zijn enkele van de presentaties en inspiratiesessies die je als bezoeker van het Future Rethinkers Congres kunt verwachten. Directeur Ralph Simons van het Centre of Expertise Biobased Economy (CoE BBE) wil met geïnteresseerden van binnen en buiten Avans en HZ delen waar CoE BBE zich mee bezighoudt. En laten zien wat het Centre of Expertise kan betekenen voor deze betrokkenen.
Waarom mag je Future Rethinkers niet missen?
Ralph: “De workshops, presentaties en een discussieforum met onze lectoren geven een heel mooie dwarsdoorsnede van het onderzoek waar we ons als Centre of Expertise nu al 10 jaar mee bezighouden. Tegelijkertijd is het een feestje, waarbij iedereen die werkt aan de materialen- en energietransitie in de regio elkaar weer eens kan spreken.”
Waarom de naam Future Rethinkers?
“Wat we doen als Centre of Expertise hangt sterk samen met de toekomst en de toekomstige generaties. Daar horen ook onze studenten bij. Die moeten namelijk de échte grote stappen zien te zetten als het gaat om de materialen- en energietransitie. Wetenschappelijke kennis en toegepaste kennis gaan ze daarbij helpen. Dat laatste kunnen wij ze bieden door middel van praktijkgericht onderzoek dat ertoe doet. Verder innoveren we natuurlijk in ons onderwijs.
We ‘rethinken’ de toekomst omdat we in feite terug moeten naar de tijd voordat mensen fossiele grondstoffen gebruikten voor energie- en materiaalvoorziening. Toen hádden we al een biobased economie. Om weer naar die situatie terug te gaan, is een andere manier van denken nodig. Rethink the future, dus. ‘Niet meer, maar beter’ is een uitspraak die ik graag gebruik. Want we moeten ‘refuse’ in de R-ladder, die de mate van circulariteit aangeeft, ook echt serieus gaan nemen.”
Je bent sinds de oprichting van CoE BBE betrokken bij het Centre of Expertise. Hoe kijk je terug op die 10 jaar?
“Toen we begonnen ging het bij ons CoE alleen nog over bio-kant van de materialentransitie en de biobased economy. Inmiddels voegen we daar ook het vraagstuk van de energietransitie bij.
In het begin had ‘biobased’ nog lang niet zoveel momentum als nu. Maar we hebben een mooie, gestage groei doorgemaakt. Dat hebben we samen met partnerhogeschool HZ University of Applied Sciences goed gedaan. Inmiddels bestaat het CoE BBE uit 5 lectoraten, en daar komen er binnenkort nog 2 bij die onderzoek doen naar de energietransitie. Er lopen per jaar zo’n 50 praktijkgerichte onderzoeksprojecten met verschillende consortiapartners, en dat aantal groeit snel. Ik ben trots dat het ons vanaf het begin is gelukt om veel externe financiering binnen te halen, waardoor onze impact alleen maar groter is geworden. We hebben de bijdrages van beide hogescholen eigenlijk altijd kunnen verdubbelen door subsidies en investeringen ‘van buiten’.
Daarnaast is het mooi om te zien dat Avans haar onderzoekstak steeds serieuzer neemt. Dat blijkt uit het feit dat ze financieel boter bij de vis doen, maar ook met het oog op de nieuwe opzet van onderzoek, met de 4 grote Centres of Expertise die eigen directies en kwartiermakers hebben.”
Wat zijn de komende tijd de speerpunten van het CoE BBE?
“We groeien op drie fronten: steeds meer afstudeerders zijn betrokken bij projecten van CoE BBE, de samenwerking tussen hbo’s, universiteiten en mbo’s groeit en het aantal bedrijven dat betrokken is bij onze projecten gaat omhoog.
Daarnaast buigen we ons dus ook over het vraagstuk van de energietransitie. Daarom maken we tijdens het congres ook onze nieuwe naam bekend, die veel beter de lading dekt dan alleen ‘Biobased Economy’. Ook zijn we nu bijvoorbeeld op zoek naar een lector Nieuwe Energiedragers. Aan de energiekant van het CoE hebben we sowieso nog wel wat stappen te zetten om het ecosysteem beter te leren kennen en thuis te raken in de sector.”
Een interessant discussiepunt daarbij is ook of we bijvoorbeeld fossiele energiebedrijven bij de transitie moeten betrekken. Of moeten we de deur dichtgooien voor de Shells van deze wereld? Ik merk dat de discussie daarover steeds harder wordt. Ook in ons Centre of Expertise. We hebben allemaal hetzelfde doel en dat is een ‘fossielvrije’ wereld. Alleen is het belangrijk om met respect het gesprek te blijven voeren over hoe we dat bereiken.”
En dan opent CoE BBE binnenkort ook het eerste ‘eigen’ onderzoekslab buiten Avans.
“Het is het oude Brabant Water-lab in Breda. Ons lab willen we heel graag samen met het bedrijfsleven, startups en andere kennispartners gaan ontwikkelen. We verdelen het onder in kleinere labs; bijvoorbeeld rond de onderwerpen chemie, fermentatie en mycelium – de wortels van paddestoelen waar we allerlei bouwmaterialen mee kunnen maken. En we vestigen een energiehub in het gebouw, waarin we dus focussen op de energietransitie. Maar het moet ook een echt ‘field lab’ worden. Daarin onderzoeken we hoe we omringende bedrijven op het industrieterrein kunnen helpen. Bijvoorbeeld met duurzame energievoorziening: we doen onderzoek naar hoe bedrijven door samen te werken zoveel mogelijk duurzame energie, zoals zonne-energie kunnen gebruiken. Zelfs als het bestaande elektriciteitsnet daar niet helemaal op is ingericht. We bedenken dus aanvullende oplossingen.”
Actief deel uitmaken van de omgeving dus. Heerst er een gevoel van ‘community’ binnen het CoE BBE?
“Zeker, en dat gevoel is steeds duidelijker aanwezig. Want het aantal stagiaires en afstudeerders aan ons CoE wordt natuurlijk groter en groter. Het zijn er ondertussen 70 tot 80 per jaar. Een groeiende groep van young professionals die een substantieel deel van hun tijd besteden aan materialen- en energietransitie. We willen heel graag de mogelijkheid scheppen om hen van elkaar te kunnen laten leren. En dan ook hun begeleiders en werkplekken daarbij betrekken. We zijn bezig met het opzetten van concrete learning communities samen met het mkb en andere kennisinstellingen, rondom verschillende belangrijke regionale thema’s binnen beide transities. Dat past mooi in het grotere plaatje dat we voor ogen hebben: samenhang en samenwerking bevorderen als het gaat om de transities die we met z’n allen moeten maken. Want als we het hebben over ‘niet meer, maar beter’, zullen we in samenspraak moeten beslissen wat ‘beter’ precies is.”
Aanmelden
Het congres Future Rethinkers bijwonen? Ga voor het volledige programma, meer informatie en aanmelden naar de Future Rethinkers-site.