Gedachten uitwisselen zonder repercussies

In deze roerige tijden doet goed onderwijs er meer toe dan ooit. Hoewel er krachten zijn – ook in onze samenleving – die vinden dat wij wellicht te mondige en kritische burgers opleiden. Avans bestrijdt dat en vindt dat onze opdracht nog verder gaat.

Het volgende schrijven wij over deze opdracht op onze website:
‘We zijn tevreden als onze studenten worden herkend door hun lerende, onderzoekende, ondernemende en verantwoordelijke houding. Als onze studenten en onze medewerkers een kritische houding hebben en gesprekspartner zijn voor partners in de regio. Als onze studenten en medewerkers multidisciplinair samenwerken. Komen tot creatieve oplossingen, die maatschappelijk van waarde zijn. En als ze de afweging maken tussen toekomstgericht, leefbaar en maatschappelijk verantwoord.’

Wij hebben een taak als wij beweren toekomstbestendige professionals op te leiden. Duurzaamheid is daarbij het sleutelwoord. Wij moeten werken aan duurzame verbindingen, relaties bouwen, investeren in relationele netwerken.

De aan ons toevertrouwde jonge adolescenten moeten dus uit hun comfortzone worden gehaald door geconfronteerd te worden met verschillende meningen, opvattingen en karakters in alle diversiteit. Zij moeten leren zich daartoe te verhouden en docenten, onze docenten, spelen daarin een cruciale rol.

Dat doe je niet door te indoctrineren, maar wel door zelf helder positie in te nemen. Door vragen te stellen, door kritisch te zijn, door je eigen mening te geven én door die ter discussie te stellen. Met respect voor de ander en de andere opvatting en mening. En dat moet in een veilige omgeving kunnen gebeuren, want dat levert de goede discussie op en vormt de eigen persoonlijkheid. Daar moeten gedachten uitgewisseld kunnen worden zonder dat dat leidt tot repercussies voor student of docent. En daar hoort geen verklikkerscultuur bij, die is immers dodelijk voor het ontwikkelen van een kritische geest.

Wij moeten daar afstand van nemen én wij nemen daar afstand van. Zo’n cultuur, zo’n meldpunt – en nog wel anoniem – past en hoort niet bij de cultuur van Avans waarin de kernwoorden als gezien worden, herkenning en erkenning in positieve zin worden gebruikt.

Het bovenstaande ‘statement’ is onderdeel van de speech die Paul Rüpp, voorzitter van het College van Bestuur van Avans Hogeschool, uitsprak tijdens de opening van de Onderwijsdag op 11 april 2019.