Dat docent Integrale Veiligheidskunde Dick Bosch een volhouder is, bewijst hij wel met zijn enorme inzet voor zijn Academielezingen. In maart is het alweer 10 jaar geleden dat hij begon, en elke maand organiseerde hij er 1. Maar volhouden zit ook in het begrip Volhoudbaarheid, het Afrikaanse woord voor duurzaamheid. Het thema van een bijzondere (online) editie van de Academielezing: het 10-jarig jubileum op 24 maart.
Meld je aan voor deze speciale editie
De jubileumeditie gaat in op de vraag hoe duurzaam zijn we eigenlijk? Een vliegreis naar Zuid-Afrika. Buitenlandse toeristen die massaal door Amsterdam slenteren. We reizen af naar het poolgebied om met z’n allen op de Noordpool te staan. Is dat nog wel te verantwoorden? Moeten we dat allemaal nog wel willen? Want hoe duurzaam is dat?
Dat duurzaamheid niet alleen gaat over het scheiden van afval, zonnepanelen op je dak of groene stroom, bewijst directeur en oprichter van Urgenda Marjan Minnesma met haar verhaal tijdens de jubileumeditie van de Academielezing. Ging het eerst vooral over veiligheidskundige onderwerpen, in de 10 jaar die volgden werden de onderwerpen van de Academielezingen steeds diverser. Van zorg, onderwijs, globalisering tot duurzaamheid. Allemaal gerelateerd aan de actualiteit. Ditmaal heeft Dick dus Marjan Minnesma weten te strikken. Alhoewel het woord ‘strikken’ hier niet op z’n plaats is, want over duurzaamheid wil ze altijd haar verhaal kwijt. Ook onze voorzitter van het College van Bestuur Paul Rüpp sluit aan. Want dat duurzaamheid ook over Avans gaat, dat spreekt voor zich.
“Ik spreek eigenlijk liever van volhoudbaarheid in plaats van duurzaamheid”, vertelt Dick. Dat is het Afrikaanse woord voor duurzaamheid, wat het begrip veel beter duidt. Bij duurzaamheid gaat het namelijk niet alleen om het gebruik van duurzame materialen, maar ook om het duurzaam gebruik van materialen. Duurzaamheid gaat over het veranderen van je hele mindset.”
Op 24 maart is de jubileumeditie van de Academielezing. Een bijzondere prestatie: al 10 jaar lang weet Dick Bosch mensen te boeien met verhalen over actuele onderwerpen.
Actualiteitenzender
“Ik wil met de lezingen aansluiten op de actualiteit”, vertelt Dick, maar ik ben natuurlijk geen actualiteitenzender. Ik probeer mensen mee te nemen in zaken die spelen in de maatschappij en mensen uit te dagen om daarover mee te discussiëren. Kijk nou naar de recente rellen die zich afspeelden toen de avondklok werd ingesteld. Daar kun je een lezing over organiseren. Want we hebben docenten Veiligheid en een lectoraat op het gebied van ondermijning.”
Hoe het begon
Het was 2010. En net op het moment dat Avans de opleiding Integrale Veiligheidskunde opstartte, kwam Dick Bosch in beeld. Toen nog een onbekende voor Avans.
“Het is al meer dan 10 jaar geleden dat ik voor het eerst bij Avans over de vloer kwam. Ik werkte toen nog voor de KMA/Nederlandse Defensieacademie en zocht studenten die ik wilde betrekken bij projecten van Defensie en NAVO. Vandaar dat ik het gebouw aan de Hogeschoollaan binnenstapte. Eigenlijk is het jammer dat je vaak langs zo’n prachtig gebouw loopt en je weet dat er allemaal mooie dingen gebeuren, maar je weet niet precies wat. Daar wilde ik verandering in brengen en ook mensen van buiten laten zien wat daarbinnen bij Avans gebeurt.” Die kans kreeg hij, want eenmaal binnen bij Avans werd hij gevraagd om les te geven bij Integrale Veiligheidskunde. Hij aarzelde geen moment. En zo begon hij met een nieuwe uitdaging, een baan bij Avans.
“Om binnen naar buiten te brengen wilde ik lezingen organiseren. Gewoon een uurtje om belangstellenden uit de regio Breda te laten zien wat er binnen de muren van Avans gebeurt. Wat docenten vertellen, wat studenten onderzoeken en wat lectoren ontdekken. In elk jaarplan van Avans staat wel iets over het doel om zichtbaar te zijn voor de maatschappij, voor de regio. Daar sluiten de lezingen heel goed op aan. Het enige wat ik nodig had was de ruimte en koffie voor de bezoekers. De lezingen zelf geef je vanuit je passie. En dat geef ik ook altijd aan de sprekers van mijn lezingen mee.”
Van een handjevol naar een volle zaal
“Ik startte met 15 tot 20 man. Veel docenten, voornamelijk bekenden. Zo moet je het ook organiseren. In het begin waren er nog weinig sociale media en moest je het hebben van mond-tot-mondreclame en een bericht in de krant. Inmiddels hebben we een Facebookpagina en aandacht op de communicatiekanalen van Avans. We trekken volle zalen van zelfs meer dan 200 man. Daar ben ik trots op. Het ligt er natuurlijk wel aan wat voor onderwerp je behandelt. Zo trok voormalig legercommandant Ingo Piepers een volle zaal met zijn lezing over de onvermijdelijkheid van de eerstvolgende nieuwe wereldoorlog. Maar ook een lezing over hooggevoeligheid trok een volle zaal. We moesten zelfs van de kleine naar de grote zaal vanwege de grote toeloop.”
Hoogtepunten en kleine dalen
“Op veel edities van de Academielezingen ben ik trots. Toch springen er een paar uit. Zoals die lezing over hooggevoeligheid. Er waren veel mensen op afgekomen die op een of andere manier worstelden met deze aanleg en dan met name met de reacties daarop. Zoals een leerling die geweigerd werd op een middelbare school vanwege haar te hoge gevoeligheid. Een ander hoogtepunt was de lezing van 2 kunststudenten van Avans die vertelden over hun creatieve kunst- en maatschappelijke projecten en hun bijzondere beoordelingssysteem, een systeem waarbij ze zichzelf moesten beoordelen. Dat lokte natuurlijk wel enige reacties uit bij de luisteraars. Niet alleen tijdens, maar ook naderhand kreeg ik nog veel positieve reacties.”
“Natuurlijk gaat het niet altijd goed. Zo was er een keer een spreker die een dag van tevoren ziek werd en een gastspreker die vanwege zijn huidige werk zijn verhaal niet naar buiten mocht brengen. 1 keer is het helaas niet doorgegaan, de andere keer heb ik het zelf overgenomen. Want ik heb altijd wel een lezing op de plank liggen.”
“En toen brak de coronapandemie los. Dat was even schakelen, maar met hulp van ICT was het gewoon een kwestie van uitproberen. En nu zijn de online Academielezingen inmiddels een feit. Het mooie eraan is dat mensen zich er niet door laten afschrikken en zich ook aanmelden voor de online lezingen.”
Co-creatie
17 juli bereikt Dick Bosch zijn pensioenleeftijd. Maar stopt daarmee ook de Academielezing? “Dat weet ik nog niet”, vertelt hij. “Misschien kan ik dit op de een of andere manier nog een tijdje blijven doen. Ik zou het wel willen uitbreiden naar Tilburg en Den Bosch. En zelfs veel meer dan ik tot nog toe heb gedaan de samenwerking opzoeken met andere hogescholen. Zoals de Defensieacademie, maar ook HAS of BUAS”. Een vorm van co-creatie dus.