Een korte handreiking voor participatie van kinderen en jongeren in tijden van corona.
De coronacrisis raakt iedereen hard, ook jongeren. Daarom is het belangrijk dat kinderen en jongeren meepraten en denken over hoe om te gaan met de coronacrisis. Zo deed premier Rutte op 19 mei een belangrijke en opvallende oproep aan jongeren. Na een groot compliment over hun inzet en geduld sloot hij af met: “…Jullie creativiteit is heel hard nodig. Kom met jullie ideeën!”. Het thema ‘betrek jongeren’ kwam op 18 mei ook ter sprake bij Margriet van der Linden in haar programma M. Emeritus-hoogleraar Micha de Winter benadrukte hier het belang van betrokken worden en het gevoel van eigen regie voor de gezondheid van mensen. Betrokkenheid geeft het gevoel dat er naar je geluisterd wordt, dat je mee kunt beslissen, keuzes kunt maken over zaken die voor jou belangrijk zijn. Maar hoe krijg je die betrokkenheid?
Handige tips
De uitnodiging aan jongeren om mee te denken en te praten is een nobel streven en onderschrijven wij van harte. Binnen de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en Avans Hogeschool hebben we al de nodige ervaring uit praktijkgericht onderzoek om kinderen en jeugdigen te betrekken bij thema’s die voor hen belangrijk zijn. Vanuit verschillende onderzoeksprojecten zijn hiervoor interessante methoden (door)ontwikkeld. Het essentiële ingrediënt van deze methoden is dat de kinderen en jongeren de ruimte krijgen om vooral met elkaar in gesprek te gaan om te komen tot een synthese van perspectieven en ideeën. We weten dat bij het verwoorden van oplossingen kinderen en jongeren graag hulp willen. Vanuit onze ervaringen kunnen we daarom handige tips geven. Tips die we kunnen schetsen in enkele uitgangspunten en mogelijke werkwijzen. Bijvoorbeeld in de methodiek Triple-I, waarin we verschillende van deze uitgangspunten en werkwijzen hebben gecombineerd. Met Triple-I is het mogelijk om met groepen van 12- 40 kinderen en jongeren een gestructureerd gesprek te voeren en ideeën op te halen, een methodiek die helpt om het succes van de betrokkenheid te vergroten.
Volwassenen van de toekomst
Een belangrijk inzicht uit onze onderzoeken is ook dat kinderen en jongeren prima na kunnen denken over wezenlijke zaken die ertoe doen in het leven. Ze zijn creatief in het bedenken van oplossingen en kunnen helder onderscheid maken tussen wat de omgeving zou moeten doen en wat hun eigen bijdrage kan zijn.
Het is nu aan ons als volwassen experts om te leren hoe we het gesprek met de ‘volwassenen van de toekomst’, zoals Rutte hen treffend noemde, kunnen voeren. Hoe we hen kunnen faciliteren bij het inzetten van hun potentieel bij het inrichten van de maatschappij na de lockdown. Dat vraagt om een basishouding van volwassenen om jongeren te zien als jonge mensen die een eigen mening ontwikkelen of hebben.
Twee kanten
Het laten participeren van kinderen en jongeren bij maatschappelijke vraagstukken werkt 2 kanten op. Voor volwassenen levert het een frisse, onconventionele en inspirerende blik op. Kinderen en jongeren krijgen zelfvertrouwen, maatschappelijke betrokkenheid en ervaren autonomie. Ook leren ze gedachtes en gevoelens onder woorden te brengen en te argumenteren. Betrokkenheid van kinderen en jongeren is belangrijk. Omdat het gaat om hun toekomst, omdat de samenleving kan profiteren van hun creativiteit en ook, zoals Rutte dat verwoordde, om een fundamenteler reden: dat de stem van kinderen en jongeren gehoord wordt en hun perspectief een rol speelt in de afwegingen die ons allemaal aangaan. Dat is wat je van een democratie mag verwachten en zoals we als samenleving moeten willen zijn.
Lees voor de tips, uitgangspunten en conclusie het hele opinieartikel van onder andere John Dierx: In gesprek met jongeren: hoe doe je dat?
20 mei 2020 Door:
Door: Ir. Gwendolijn Boonekamp, promovenda en docent-onderzoeker bij HAN Sport & Bewegen, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Dr. John Dierx, MPH, lector Leven Lang in Beweging bij Expertise Centrum Caring Society, Hogeschool Avans
Dr. Joos Meesters, docent-onderzoeker, kenniscentrum HAN Sociaal en Werkplaats Sociaal Domein Nijmegen, Academie Mens en Maatschappij, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Dr. Erik Jansen, associate lector Capabilities in Zorg en Welzijn, kenniscentrum HAN Sociaal en Werkplaats Sociaal Domein Nijmegen, Academie Mens en Maatschappij, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.